 |
 | ziomale!!! :D |  |
|
tobi
Majtek forumowy
|
|
ma ktoś jakies materiały na historie powszechną i skłonny jest sie podzielić, zapraszam do obfitych wypowiedzi w owym zamieszczonym przezemnie wątku
 |
|||||||||||||
|
Post został pochwalony 0 razy
|
|||||||||||||||
 |
| |
|
askeltis
Opierdalator
|
|
Wlasnie.Ludzie, caly I rok wszyscy byli solidarni i dzielili sie wszystkim co bylo, nie jedni pewnie dzieki temu pozdawali.Co sie dzieje? Rozpaczal sie wyscig szczurow ?? Prosze, udostepniajcie reszcie roku notatki. To niczego dobrego nie wrozy dla roku jesli bedziemy sie tak zachowywwac.
|
|||||||||||||
|
Post został pochwalony 0 razy
|
|||||||||||||||
|
| |
|
maly
Majtek forumowy
|
|
ja w ogóle uważam że towarzystwo sie zaczeło robic nieciekawe-ale jakby mi ktoś powiedział, "to zmien uczelnie"to powiem mu to samo.Wiara, jestescie jacys dziwni-to nie jest zadna chanba, jesli ktos dostanie taką samą ocenę jak ja, albo lepszą. mnie osobiscie interesuje 3 na "zalke" i tak jak napisała Justyna nie chce by zaczał sie robic wyscig szczurów. Wierze bowiem że są wsród Was rzyczliwi ludzie...pozdrawiam i czekam z tęsknota na jakies notatki..
 |
|||||||||||||
|
Post został pochwalony 0 razy
|
|||||||||||||||
|
| |
|
jedrzej
Uzależniony od Forum
|
|
no mały nic dodać nic ująć
ludzie bądźcie ludzcy i niech nic co ludzkie nie będzie wam obce |
|||||||||||||
|
Post został pochwalony 0 razy
|
|||||||||||||||
|
| |
|
magda
Gość
|
|
Mam jakieś notatki na HP (z ubiegłego roku chyba), ale w wersji skserowanej, czyli robótka ręczna nie komputerowa; skanera nie mam, żeby to podesłać, ale będę miała jeden egzemplarz na kolejnym zjeździe, jakby ktoś chciał skserować to pożyczę zanim podam dalej.
Egzamin z tego co wiem jest przełożony na styczeń - tzn. taka wersja do mnie dotarła i będę się jej trzymać  , więc jest jeszcze trochę czasu zostało...
Kontakt mailowy: [link widoczny dla zalogowanych] i gg: nr 3675630 |
|||||||||||||
|
|||||||||||||||
|
| |
|
magda
Gość
|
|
i jeszcze jedna informacja: mam na kompie przepisany wykład z WS (wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne) z 8 października. Z tego wykładu ma być zaliczenie pisemne 20 stycznia, więc jakby ktoś to chciał, to też proszę się zgłaszać pod ww. adres mailowy.
a jeśli chodzi o moje prośby, to bardzo by mi się przydały notatki w psychologii... |
|||||||||||||
|
|||||||||||||||
|
| |
|
Gość
|
|
hej. mam z historii pierwsze zagadnienie. ja tego nie opracowywalam i nie biore odpowiedzialanosci za to co tu jest ale na pewno pochodzi z wykladu dr lesiewicz. jak znajde cos wiecej to wrzuce.
################MONARCHIA AUSTRO WĘGIERSKA################ 1815 --SYTUACJA W EUROPIE –KONGRES WIEDEŃSKI Kongres Wiedeński został zwołany po to aby wprowadzić porządek po tzw. okresie napoleońskim 1814—(koniec września lub pocz. listopada) trwał do czerwca 1815 –r . zjazd koronowanych głów we Wiedniu, r. Obradował pod hasłami : 1/ legitymizmu – powrót na trony prawowitych władców, 2/ restauracji – powrót kwestii sprzed epoki napoleońskiej, 3/ równowaga europejska. We Francji na tron powraca dynastia burbońska . Osoby uczestniczące w kongresie:- -Car Aleksander I (Rosja), -Franciszek I Cesarz Austrii, -Król Prus Fryderyk Wilhelm III , -Francja . Ustalenia kongresu: 1/ Francja powróciła do granic sprzed 1790 r. 2/ połączono Belgię i Holandię tworząc Królestwo Niderlandów, 3/ utworzono wolną ,niepodległą i neutralną Szwajcarię, 4/ do Austrii przyłączono Wenecję , Istię ,Lombardię ,Dalmację. 5/ w granicach Rosji znalazła się Finlandia, 6/ z Księstwa Warszawskiego utworzono Królestwo Polskie pod protektoratem Cara, 7/ Norwegię odłączono od Danii i przyłączono do Szwecji, 8/ Prusy otrzymały duże nabytki terytorialne : - 40% Saksonii, - część Księstwa Warszawskiego ,późniejsze Księstwo Poznańskie 9/ z Krakowa utworzono Rzeczpospolitą Krakowską, 10/ Włochy- Genuę włączono do Królestwa Sardynii. - w Parmie i Modenie wprowadzono dynastię podporządkowaną Hausburgom, 11/ kwestia niemiecka:- powstał Związek Niemiecki na czele którego postawiono Austrię( 35 państwa i 4 wolne miasta) 12/ powołano tzw. Św. Przymierze- celem jego było uzyskanie status quo jakie wypracowano na kongresie. Najsilniejszymi państwami po kongresie zostały :Rosja, Austria, Prusy(nieco słabsze), W. Brytania. Sytuacja ta uległa zmianie po wojnie krymskiej . 1853- 1856 -----WOJNA KRYMSKA ( wojna Rosji z Turcją ) Wojna ta podkopała pozycję Rosji na arenie międzynarodowej . Austro- Węgry 17.02.1867 r powstają Austro- Węgry , przekształcone w monarchię dualistyczną po tym jak Austria przegrała wojnę z Prusami . Było to państwo w 50 % zamieszkałe przez : Słowaków, Słoweńców ,Ukraińców, Węgrów, Włochów .Główną przyczyną utworzenia państwa dualistycznego było ukrócenie dążeń narodowo- wolnościowych. -Istniał teraz wspólny monarcha który nosił tytuł Cesarza Austrii i Węgier. -Rzeka Litawa wyznaczała granice miedzy Ks. Węgierskim a Cesarstwem Austriackim , -Wspólnymi organami był : monarcha, wojsko , polityka zagraniczna ,finanse . -Każda z części monarchii miała swój parlament, np. parlament austriacki to Rada Państwa składająca się z : Izby Panów i Izby Posłów. Ordynacja wyborcza: - wybory odbywały się w czterech kuriach :1/własności ziemskie, 2/ izby przemysłowo- handlowe, 3/ kuria wiejska ,4/ kuria miejska . Prawo wyborcze posiadało wówczas 6% ludności. Akty prawne monarchii wydawane były przez Cesarza i musiały mieć kontrasygnatę premiera- jednak Cesarz miał głos decydujący .Cesarz wybierał ministrów i premiera mających wsparcie w parlamencie .Władza prawna premiera była ograniczona podpisem ministra(?). 1814-1916 Najdłużej panującym Cesarzem w Europie był Franciszek Józef . Po Franciszku Józefie następnym cesarzem był jego brat Karol, który zmarł w 1896 r. Kolejnym kandydatem był jego syn Franciszek Ferdynand. Chciał on monarchię dualistyczną przekształcić w federacje narodów, każda z części miała być równa prawnie. Nie odpowiadało to ani Austrii ani Węgrom. Franciszek Ferdynand postanowił ożenić się z wybranką pochodzącą z niższego stanu i zrobił to mimo sprzeciwu ojca ,który chciał go wydziedziczyć .Miało to być małżeństwo morganatyczne- dzieci nie miały by prawa do dziedziczenia tronu . 1914 – Franciszek Ferdynand zostaje zastrzelony , prawa dynastyczne przeszły na syna Ottona ,który wstąpił na tron. 1818- przestaje istnieć Monarchia Austro Węgier . Problem narodowościowy w monarchii. Na 51 mln. mieszkańców Austro Węgier było:22 mln.Austriaków,65 mln Węgrów, 6 mln. Czechów i Słowaków,7 mln Chorwatów ,Słoweńców i Serbów, 5,5 mln. Polaków ,4 mln Ukraińców ,3,5 mln Rumunów, 1 mln.Włochów . Żydzi stanowili 10% ludności ,była to gł. klasa średnia, prawnicy, lekarze . Po wybuchu I wojny światowej ,rozkaz mobilizacji wydano w 15 językach. Uprzywilejowana była ludność austriacka-językiem urzędowym był j. niemiecki. Niemcy i Austriacy decydowali o polityce Austro Węgier. W okresie 1867-1914 rządy zmieniały się bardzo często. Trzy gabinety warte uwagi: 1/ Etap rządów liberalnej burżuazji-premier Adolf AUSPERG 1871-1879. Byli oni zwolennikami centralizacji państwa ,chcieli je powołać przeprowadzając reformy - - np.1873 r. wprowadzono bezpośrednie wybory do Rady Państwa na terenie całej monarchii. -wprowadzili nowy kodeks karny, - skasowano ustawę o lichwie(można było udzielać kredyty), - okres liberalizmu w stosunkach z kościołem, śluby kościelne i cywilne, - wypowiedzenie konkordatu z 1805 r. 1878 – Kongres Berliński , problem Bośni i Hercegowiny. Liberalna burżuazja była przeciwna aneksji Bośni i Hercegowiny, dlatego podała się do dymisji. 2/ 1879- 1893 r. etap rządów konserwatystów polskich, czeskich i niemieckich- gabinet Edwarda TAFFE. Rządy żelaznego pierścienia, miały poparcie cesarza .Ministrem Sprawiedliwości – August BRAZAK, Minister Skarbu – Julian DUNAJEWSKI. Chcieli oni przekształcić monarchię w federację wszystkich narodów . 1880 r. –czeski został uznany za drugi język urzędowy. - rozwiązano kwestię Uniwersytetu w Pradze , podzielono go na część czeską niemiecką, kwestia ta była przyczyna upadku rządu. 3/ 1895 –1897 r. rządy polskie w Wiedniu, na czele rządu staje Polak Kazimierz BADENI(2 lata) Badeni był premierem i Ministrem Spraw Wewnętrznych. Agenor GOŁUCHOWSKI – Ministrem Spraw Zagranicznych Leon BILIŃSKI- Minister Skarbu Podst. Kwestie którymi zajmował się ten rząd : - reforma prawa wyborczego, - kwestia Czechów którzy domagali się autonomii. Gabinet ten utworzył piątą kurię wyborczą ,dla wszystkich pozostałych którzy nie mieli dotychczas prawa głosu. Wybory były powszechne nierówne(ponieważ istniało 5 kurii) , dzięki temu do parlamentu weszli socjaliści min. Ignacy DASZYŃSKI. Chciano uregulować kwestię języka czeskiego jako urzędowego- wydano rozporządzenie iż na terenie Czech i Moraw urzędnicy mają znać czeski i niemiecki, dano im na to dwa lata. Na punkcie kwestii językowych dochodziło do sporów, rozporządzenie odwołano a rząd musiał się podać do dymisji. 01 styczeń1907 r. –weszła w życie ustawa o powszechnym i równym prawie wyborczym, duży wpływ miała na nie rewolucja rosyjska 1905-1907 Nie rozwiązana pozostała kwestia Czech, była dalej punktem newralgicznym. 1907-1914 – polityka zagraniczna monarchii(bardzo ostrożna) -rozpoczęta I wojna światowa, Austro Węgry nie były do niej przygotowane, -przegrana wojna powoduje rozpad monarchii. #########################FRANCJA############################### Zgodnie z zasadami legitymizmu i restauracji na tron francuski powrócili Burbunowie czyli LUDWIK XVIII. Nadana przez króla Karta Konstytucyjna nikogo nie zadowoliła; monarchistom wydawała się zbędna, zaś przeciwnikom ograniczona i ułomna. We Francji zapanował terror a sam Napoleon chciał powrócić do władzy. 18.06.1815 r.- Napoleon poniósł klęskę i został zesłany na wyspę Św. Heleny. 1821 r.-śmierć Napoleona na wyspie Św. Heleny. Na tron powraca LUDWIK XVIII ,pragnął utrzymać pozory konstytucjonalizmu: -dwuizbowy parlament, -karta konstytucyjna. Mimo to dalej panował terror. 1824 r. – na tronie zasiadł KAROL X Oparł się on na arystokracji i kościele- ograniczył resztki swobód obywatelskich. Burżuazja francuska początkowo próbowała się dogadać z arystokracją, jednak ta nie poszła na ugodę. Burżuazja zbudowała front przeciwko absolutystycznym rządom. 27-28.07.1830 r.-rewolucja lipcowa, obalenie Burbonów (Ludwika X). Po obaleniu Ludwika X nastąpiły rządy Filipa ORLEAŃSKIEGO(rządy burżuazji). Chwilowo poprawia się koniunktura państwa. W latach czterdziestych w XIX w zaczyna się załamanie koniunktury, Królowi zaczęto zarzucać iż jest Królem tylko burżuazji a nie całego narodu. Luty 1848 r.- doszło we Francji do wiosny ludów. Zmuszono do abdykacji króla Filipa ORLEAŃSKIEGO i Francuzi zaczęli domagać się utworzenia republiki. Proklamowano II Republikę we Francji, z Prezydentem- Ludwikiem BONAPATRE. Grudzień 1851 r.- Bonaparte dokonuje zamachu stanu. 1852 r. – 1870 r .ogłasza się Cesarzem Napoleonem III 1852 r.- proklamował II Cesarstwo: - ograniczono swobody obywatelskie, - ograniczono wolność prasy, - dobry rozwój dzięki układom handlowym z W. Brytanią, - dążono do przejścia z protekcjonizmu do liberalizmu, - nastąpił wzrost produkcji rolnej, przemysłowej, - rozwój handlu, kolei, - stworzono nowoczesny system handlowy, - czas rozwoju ruchu robotniczego, - -1864 r. utworzono francuską sekcję I Międzynarodówki. Polityka zagraniczna. Francja dążyła do obalenia traktatu z 1815 r. 1870 r.- Francja ponosi klęskę w wojnie z Prusami, następuje upadek II Cesarstwa i proklamowanie III Republiki. Mimo to w Paryżu nie było spokoju, Gwardia występuje przeciwko władzy, powstaje Komuna Paryska. Była to próba połączenia władzy wykonawczej z ustawodawczą. Wg. Komuny Paryskiej Francja miała być federacją. Po 72 dniach Komuna Paryska przestała istnieć, spory o formę rządów rozwiała Konstytucja z 1875 r.- sankcjonowała republikę z silną prezydenturą i dwu izbowym parlamentem. Znamienną cechą Konstytucji z 1875 r. Była centralizacja państwa- Paryż był jedynym ośrodkiem dyspozycyjnym. Od 1875 r. O rządach we Francji decydowała burżuazja. Francja w 1872 r . była krajem rolniczym –62%stanowili chłopi. W 1900 r. procent ten zmniejszył się do ok. 50%. Początkowo chłopi popierali monarchię, lecz z czasem skłaniali się ku republice. 1872 r.-23% ogółu to robotnicy(okolice Paryża, północne i wschodnie departamenty) 1886 r. – zawiązała się Narodowa Unia Związków Zawodowych 1895 r.- powstaje Generalna Konfederacja Pracy grupująca związki zawodowe. 1879 r.- powstaje Francuska Partia Robotnicza, zdecydowane wpływy mieli tu kolektywiści żądający uspołecznienia środków produkcji . Z tej partii wyłonili się: 1/ postsybiliści (zwolennicy ograniczonych reform), 2/ kolektywiści(zwolennicy uspołecznienia środków produkcji), 3/ blankiści(skupiali się wokół walki politycznej, zapowiadali zdobycie władzy siłą). Kwiecień 1905 r. – zjednoczenie tych trzech odłamów w Francuską Partię Socjalistyczną. Polityka zagraniczna Francji. Dwa kierunki: 1/ zwolennicy tego kier. dążyli do zbliżenia z Niemcami, chcąc tą drogą zapewnić sobie bezpieczeństwo, 2/ zwolennicy tego kier. twierdzili że pojednanie z Niemcami jest niemożliwe, i aby ubezpieczyć się od Niemców chcieli zbliżenia z Rosją(Teifil DELCASSE; Reynard POINCARE) Francuzi bardziej skłaniali się ku zbliżeniu z Rosją. Polityka kolonialna. Bardzo intensywna,1914 r. francuskie imperium kolonialne liczy:10 mln.490 tys.km/2, oraz 53 mln. mieszkańców .Najwięcej kolonii francuskich znajdowało się w Afryce. Polityka wewnętrzna – szereg konfliktów. 1/ Afera panamska- Ferdynand de LESSEPS Chciał przekopać przesmyk panamski łączący Ocean Atlantycki z Oceanem Spokojnym. Zawiązał spółkę akcyjną , która miała budować przesmyk panamski. Usiłował emitować obligacje , które miały poprawić złą sytuację finansową. Nie zapobiegło to jednak bankructwu towarzystwa , ujawniono przy tym szereg afer w świecie politycznym. 2/ Sprawa DREYFUSA 1894 r. – został aresztowany kpt. artylerii francuskiej Alfred DREYFUS Był Alzadczykiem(?) żydowskiego pochodzenia, aresztowany pod pretekstem szpiegostwa na rzecz Niemiec- zesłano go na wyspę. 1896 r. – nowy szef wywiadu francuskiego płk. PIEGUART złożył raport , iż Dreyfus jest niewinny , a dok. Bciążające go zostały podrobione. Pieguarta usunięto ze stanowiska , a Dreyfusa nie zwolniono. Społeczeństwo podzieliło się na dwa obozy : popierający i potępiający : A/ antydreyfusiści – stali na stanowisku iż wszelka obrona Dreyfusa godzi w honor armii, byli tu monarchiści, nacjonaliści, antysemici, część katolików, B/ dreyfusiśći - głosili iż niewinnemu człowiekowi wyrządzonokrzywdę , domagali się uniewinnienia, byli tu intelektualiści, socjaliści, część katolików. Popierający ich Emil ZOLA znalazł się w więzieniu Pod wpływem społecznych haseł władze wojskowe ogłosiły dok. Który miał potwierdzić winę Dreyfusa, był to falsyfikat który doprowadził do ponownego procesu. Jednak ponownie orzeczono o winie Dreyfusa. Już w kolejnym procesie dopatrzono się okoliczności łagodzących i orzeczono karę 10 lat. 1906 r. – uwolniono Dreyfusa W tym czasie wykrystalizowała się we Francji scena polityczna: prawica –zaczęła ewaluować w stronę nacjonalizmu i solidaryzmu, bardzo silnie związała się z armią , miała poparcie w kościele; lewica była bardzo podzielona. 1899 r.- po raz pierwszy do rządu burżuazyjnego wszedł socjalista Aleksander MILLERAND, został Ministrem Handlu i Przemysłu, przyczynił się do reform , które ustabilizowały sytuację we Francji. Na początku XX w nastąpił silny wzrost nacjonalizmu francuskiego, który wyrósł z opozycji do rewolucji francuskiej i jej następstw. Występował też znaczny antyklerykalizm-(kościół zbyt silnie wcześniej stanął po str. antydreyfusistów. ,,Ustawy laickie’’- aby mogło powstać zgromadzenie zakonne , duchowni musieli uzyskać zgodę parlamentu. Nastąpiło tez oddzielenie kościoła od państwa. 1905 r.- nastąpiło zerwanie konkordatu z Watykanem, napięte stosunki miedzy państwem a kościołem, konfiskaty majątku kościelnego. #############WIELKA BRYTANIA pierwsza połowa XIX wieku ########## Następuje rozkwit W. Brytanii w tym okresie. państwo to wiodło prym w: 1/ marynarka, 2/ zdobycze kolonialne(imperium), 3/ zasoby finansowe. Jako pierwsza przeszła rewolucje przemysłową, wprowadziła liberalizm gospodarczy. Jednak druga połowa XIX w. nie jest już okresem takiej świetności , jak pierwsza. 1870 r.- 1970 r. historia W. Brytanii była historią systematycznego upadku gospodarczego, militarnego w stosunku do innych państw. Stało się tak dzięki rozszerzeniu się rewolucji przemysłowej na inne państwa. Przyczyny upadku: 1/ koniec monopolu przemysłowego Anglii, 2/ okres przewlekłych kryzysów nadprodukcyjnych i (?),konserwatyzm struktury przemysłu , dominacja starych gałęzi. 3/ wolniejszy aniżeli w innych państwach proces unowocześniania, 4/ słabnąca dynamika tradycyjnych gałęzi przemysłu, brak rozwoju nowoczesnych działów, w latach 1870 udział w przemyśle światowym wynosił 32%, natomiast w przededniu I wojny św. wynosił już tylko 14%. Jednak nadal Anglia była potęgą , jednym z najbardziej uprzemysłowionych państw . 1837 – 1901 r.-Okres największej stabilności za panowania Królowej WIKTORII . Jej następcą był Edward VII, a w 1910 Jerzy V. Parlament angielski: Izba Lordów, Izba Gmin Do 1911 r. gdy to Izbie Lordów przyznano ,,VETO’’ umożliwiające zawieszanie ustaw Izby Gmin obie izby miały formalnie te same uprawnienia. 1832-1867 r. Izba Gmin demokratyzowała się w wyniku reform przeprowadzanych w tych latach . 1867 r. reforma gabinetu Disraelego(premier) reforma wyborcza, obniżała cenzus majątkowy wyborcy- drobnomieszczaństwo i część lepiej sytuowanych robotników uzyskało prawo wyborcze. 1884 r. reforma GLAWDSTONEA(premie rządu liberalnego) dotyczyła prawa wyborczego, obniżyła cenzus majątkowy przyznając prawo wyborcze wszystkim mężczyznom zamieszkałym, płacącym czynsz co najmniej 10 funtów rocznie. Zmiany gabinetów konserwatystów i liberałów: 1868-1874 rządził gabinet liberalny Glawdstonea, 1874-1880 rządził gabinet konserwatywny Disraelego, 1880-1886 rządził gabinet Glawdstonea, 1886-1892 rządził gabinet konserwatywny Salisburyego, 11892-1895 rządził gabinet liberalny Glawdstonea, 1895-1905 rządził gabinet konserwatywny Salisburyego a potem Balfoura. W A ngli istniały dwie kwestie które zdominowały życie publiczne: 1/ kwestia robotnicza, 2/ kwestia irlandzka. ad.1/ Robotnicy początkowo zrzeszali się w związkach zawodowych, które zalegalizowano w 1871 r. W 1881 r. w celu rozwiązania kwestii społecznych powstała Federacja Demokratyczna przekształcona później w Federację Socjal-Demokratyczną, która nawiązywała do marksizmu. Domagała się min. -nacjonalizacji banków, kolei, -8 godz. Dnia pracy, -pomocy dla bezrobotnych. 1885 r. rozłam w federacji Socjal-Demokratycznej, wyłoniła się Liga Socjalistyczna. 1884 r. powstaje Towarzystwo Fabiańskie, które opowiada się za stopniowymi reformami związanymi ze zmianami socjalistycznymi. 1887r. powstaje Liga Obrony Sprawiedliwości Wolności, dąży do utworzenia samodzielnej partii. 1900 r. powstaje Komitet Przedstawicielstwa Robotniczego( zjednoczenie się ruchu robotniczego). 1905 r. zostaje przemianowany na Partię Pracy. 1906 r.dzięki temu że Partia Pracy poparła liberałów zwyciężyli oni nad konserwatystami i mogli utworzyć rząd. Od 1906 r. parlament został odnowiony bez udziału konserwatystów. 2./ Problem irlandzki. Irlandia w XI przed n.e. Celtowie zaczęli docierać do Irlandii, zdołali utworzyć na jej terytorium jedność. W V w. Celtowie przyjęli chrześcijaństwo nastąpiła chrystianizacja. Św. Patryk urodził się w 1389 r. i został porwany do Irlandii. Druidzi- kapłani celtyccy. 1169 r. rozpoczął się podbój Irlandii przez rycerzy anglonormandzkich, w imieniu Króla Angli Henryka II narzucili oni zwierzchnictwo angielskie, przeciwko któremu buntowała się oligarchia irlandzka. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||||
|
| |
|
Gość
|
|
tu znalazlam pytania o rewolucje rosyjskie i totalitaryzm. wszytsko z tego nie jest potrzebne ale nie chce mi sie za bardzo nad tym siedziec. sami sobie wybierzcie co uwazacie za wazne
REWOLUCJE ROSYJSKIE 1917 1. Przyczyny słabości carskiej Rosji - zniesienie poddaństwa 1861 ale chłopi nie mieli kasy na wykupienie gospodarstw ( po wojnie krymskiej 1853-56 – Rosja kolosem na glinianych nogach ) - trzeba reformować kraj by następną wojnę wygrać ( reformy odgórne ) → Rosja nie miała siły by się bronić, ale mimo to prowadziła ekspansje bo sąsiedzi jeszcze słabsi od niej • zbyt duża ekspansja – problemy z utrzymaniem kontroli • kryzys władzy, kryzys gospodarczy - ok. 90 % chłopi – nie ma rozwarstwienia - MIR – wspólne zarządzanie ziemi ( wspólnoty wiejskie ) – o przydziale ziemi pod uprawę decydował chłop – BULSZCZAK - system nieefektywny bo - nie umieli dobrze nawozić, orać - przestarzałe narzędzia - ziemi 15 mln km kwadratowych, pod uprawę nadawały się 2 mln • rewolucjonistom wydawało się że wystarczy uświadomić chłopów, że ich stan jest beznadziejny – nastawić przeciw caratowi → wysyłanie agitatorów – na wsi odrzuceni, niezrozumiani - MUŻYK – ciemny chłop rosyjski – 2 posty środa, piątek, ikony, krzyże przedstawiające Boga na ziemi – car - chłopi nie chcieli zmian, tylko powiększenia areału - cerkiew odpowiedzialna za edukacje – uczyła tylko pieśni religijnych, modlitw, państwa to nie interesowało - chłop nie spełnił zamierzeń rewolucyjnych - 1879 – powstanie „Woli ludu” – organizacja terrorystyczna, 1881 – zamach na cara Aleksandra II – Chryniewiecki - 1890-1910 – w zamachach zginęło 4 tys ludzi ( gł. zamachy bombowe ) - wprowadzono autonomię sądów ( z wyłączeniem spraw polit. ) - wprowadzono autonomię uniwerków ( władze uczelniane, rektor wybierany przez profesorów ) - ziemstwa - I sygnał w tworzeniu samorządów – ograniczone jak tylko można – ale mimo to zainicjowały ruch ziemstw – reprezentacja praw ziemskich przed carem - skutek reform – rewolucjoniści uważali że carat słabnie, trzeba przyspieszyć walkę z caratem - zniesiono autonomię sądów, uniwerków, początek represji mniejszości - zamiast szukać wspólnego dialogu – rew. chcieli przyspieszyć kryzys, upadek caratu - brak politycznej spójności, partia traktowana opozycyjnie, jak organizacja spiskowa • system urzędniczy - nie podlegali kontroli przełożonych - system skostniały - gdy car miał zastrzeżenia do jakiegoś urzędnika, odwiedzano go od tego - brak kompetencji, wykształcenia – tylko usługa lat – im dłużej służył tym piastował wyższe stanowisko - bezsensowność rewizorstwa, korupcja • Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Ministerstwo Skarbu a) Ministerstwo Spraw Wewnętrznych 1802 - Rosja będzie kroczyć swoją drogą, ma do spełnienia misję - Departament Policji w Petersburgu – ok. 7 tys. - Korpus Żandarmerii 10-15 tys - OCHRANA- sieć agentów – badanie przeciwników caratu, kontrola ich środowiska, rozbudowany system aparatu przymusowego b) Ministerstwo Skarbu - zapadnicy, chcieli wprowadzać stopniowo zachodnie rozwiązania - Sergiej Witte – budowa kolei transsyberyjskiej, minister – odwołany - trzeba uprzemysłowić kraj ( Rosja bardzo szybko się rozwijała – surowce itp. ) - szansa dla caratu – reformy – Stołypin 1906-11 – kolejny reformator zabity przez zamachowca • wojsko wspierało system carski - reformy 1874 – pocz. służba wojskowa 25 lat z losowania, potem powszechna służba wojskowa po 20 roku życia, czynna służba 6 lat ( wojska lądowe ) - zawieszono bo nie możność utrzymania takiej liczby żołnierzy ( kwestia m. in. wyżywienia ) - powrót do systemu losowania, służba 2-letnia - 1,5-5 mln można było powołać żołnierzy → szczytowy moment 15 mln - przestarzała struktura aparatu - kadra służalcza - korpus oficerski – apolityczny ( nie angażowano się w działalność prowadzona przeciw cesarzowi ) - produkcja zbrojeniowa - przestarzała - w rękach państwa – monopol na broń, bo państwo bało się że broń zostanie użyta przeciwko niemu - głód – bo taki pobór ( I wojna św. ), że na wsi brakowało rąk do pracy – liczne dezercje - polityka w czasie I wojny – unikać jakichkolwiek spotkań z Niemcami, skierować się na Austro – Węgry • cerkiew - odpowiedzialna za poziom wykształcenia chłopa - rola administracyjna – liczba urodzeń, zgonów, ślubów – rejestracja narodu - car – I osoba cerkwi prawosławnej - duchowieństwo białe – biedne, pop często żonaty - duchowieństwo czarne – nieżonate, robiące karierę - zadanie popów – kontrolowanie sytuacji na prowincjach, pop kontrolował co się działo w jego otoczeniu – był przedłużeniem władzy świeckiej - to połączenie spowodowało upadek wraz z caratem 1917/18 • szlachta - traci na znaczeniu - 1835 powst. dekabrystów - 1861 uwłaszczenie - na 26 carów – 13 zamordowanych, 6 zmarło w niewyjaśnionych okolicznościach, 1 samobójca, 6 zmarło w sposób naturalny ( Aleksander I zabójca ojca – Pawła ) → władza na szczycie niestabilna • Mikołaj II - car bezbarwny - duży wpływ na niego żona – Niemka - duży wpływ na żonę – Rasputin, potem wpływ na całą rodzinę ( syn cara chory na hemofilię – Rasputin mógł go uleczyć, dlatego został sprowadzony na dwór ) - wypadek przy koronacji – 1600 osób stratowano – zły znak - krwawa niedziela – cara nie ma w pałacu zimowym - niefortunne decyzje – rozwiązanie Dumy w momencie wybuchu I wojny światowej - car – głównodowodzącym armii w czasie wojny, wyjeżdża z Piotrogrodu, traci kontrolę nad sprawami - żona zostaje – obywatele boją się bo ona Niemka - Marksizm wprowadził Plechanow w 1883 ( zał. ortodoksyjne – Rosja wymaga czasu ), potem Lenin – nowa wersja – nie trzeba czekać tylko działać już teraz - Lenin 1) wprowadzenie zawodowych rewolucjonistów – podporządkują partię, robotników, świadomość kształtowana przez zawodowych rewolucjonistów 2) kapitalizm – w sferę imperializmu → wojna → zniszczy kapitalizm 3) konieczna dyktatura proletariatu aż do czasu gdy będzie istniał ośrodek kapitalistyczny - rozłam SDPRR – Socjaldemokratyczna Partia Robotników Rosji ( powst .w 1898, rozłam na II zjeździe w Londynie 1903, ostateczny w 1912 ) - mienszewicy – przeciwstawiali się tworzeniu jednolitej, zdyscyplinowanej partii masowej, zwolennicy pluralizmu partyjnego, optowali za demokracją, odłam o charakterze reformistycznym, gł. przedstawiciel Lew Martow - bolszewicy – dążyli do utworzenia scentralizowanej partii, której członków obowiązywałaby dyscyplina partyjna, optowali za zmonopolizowaniem rosyjskiego ruchu robotniczego, chcieli objąć władzę na drodze przewrotu polit., który wprowadziłby dyktaturę proletariatu, przedst. Lenin - rew. 1905-07 – bolszewicy nie odegrali żadnej roli - 1906-11 – Stołypin, reformy nastawione na farmerów – nie udało się - I wojna światowa – kosztowna dla Rosji, 1915 car obejmuje dowodzenie armią - przeludnienie miast z 22 do 29 mln – problemy z żywnością – chłopi przetrzymują żywność – czekają na lepsze ceny 2. Wybuch rewolucji 23.02 – 2.03.1917 ( 8-15.03.1917) - strajki, rozruchy głodowe w Petersburgu - powrót cara – pociąg przejęty przez rewolucjonistów – nie dojechał, Psków – Ruzski namawia cara do abdykacji - plan abdykacji na rzecz syna Aleksja – chory na hemofilię dlatego car odrzuca ten plan, abdykuje na rzecz swojego brata Michaiła – pijaczyna hulaka - wojsko popiera demonstrujących, wybuch strajku powszechnego, internowanie rządu Michaiła Golicyna - 27.02 rozkaz rozwiązania Dumy Państwowej wydany przez cara, powołanie przez Dumę Tymczasowego Komitetu Dumy Państwowej - utworzenie Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich na czele z Komitetem Wykonawczym ( 24 osoby , przewodn. Mikołaj Czeheidze, z-ca Kiereński ) - 3.03 – powołanie Rządu Tymczasowego przez Tymczasowy Komitet Dumy Państwowej w porozumieniu z Piotrogrodzką Radą D. R. i Ż., na czele książę Georgii Lwow – również funkcja ministra spraw zagr. 3. Okres dwuwładzy a) RZĄD TYMCZASOWY - dążył do utworzenie republiki parlamentarnej - likwidacja Korpusu Żandarmów i Ochrany ( tajnej policji carskiej ) - powołanie Komisji nadzwyczajnej – badanie nadużyć dawnych urzędników carskich - wprowadzenie komisarzy rządowych w miejsce gubernatorów - zniesienie kary śmierci i ogłoszenie amnestii dla więźniów - wprowadzenie wolności obywatelskich – prasy, słowa, prawa do strajku i organizacji związków zawodowych - ogłoszenie wyborów do Zgromadzenia Narodowego – Konstytuanty, miało uchwalić konstytucję - ogłoszono prawo narodów do samostanowienia - wprowadzenie monopolu państwa na handel zbożem – państwo ustala ceny - zgodził się na rozwiązanie struktury władzy - rozkaz nr 1 – 14.03 1917 – „ W wojsku tez należy tworzyć rady żoł. – robot.” - żołnierze mogą sami wybierać oficerów b) RADA DELEGATÓW ROBOTNICZYCH I ŻOŁNIERSKICH - dążyła do wprowadzenia ustroju socjalistycznego wskutek umiarkowanych przemian na drodze kontrolowanych reform ( I etap – rewolucja burżuazyjna ) - rady delegatów powstawały we wszystkich większych miastach - kompetencje - sprawy komunikacji, przemysłu, porządku publicznego, wojska - utworzenie komitetów wyborczych w fabrykach - wprowadzenie 8-godzinnego dnia pracy - sprawowanie kontroli nad milicją i wojskiem c) kwestie sporne – stosunek do państw zachodnich, stosunek do udziału w wojnie - Rz. T. – respektowanie układów zawartych przez cara i nie wycofywanie się z wojny - R. – wycofanie się z działań wojennych pomimo zawartych wcześniej umów 4. Bolszewicy a) program - 04.041917 ( 17.04) Tezy kwietniowe Lenina - przejęcie władzy z rąk Rz. T. przez Rady Delegatów R. i Ż. – „cała władza w ręce rad” - zawarcie pokoju z Niemcami i wycofanie się z wojny - przejęcie kontroli nad produkcją przemysłową i dystrybucją towarów przez komitety fabryczne - nacjonalizacja ziemi - odrzucenie zachodnio-europejskiego modelu ustrojowego - cel działalności – przekształcenie rew. burżuazyjnej w rew. socjalistyczną i przejęcie władzy przez bolszewików - metody – wykorzystywanie niechęci społeczeństwa do dalszego prowadzenia wojny, trudności aprowizacyjne, strajki i demonstracje, agitacja w szeregach armii, przejmowanie kontroli nad radami delegatów b) próba przewrotu 3-4.07.1917 ( 16-17.07.1917) - bolszewicy przewodzili demonstracji w Piotrogrodzie, która była spowodowana niepowodzeniem ofensywy ros. w Galicji wsch. - hasła „cała władza w ręce rad”, „chleba, wolności, pokoju” - wystąpienia sprowokowane przez bolszewików – zagrożenie dla władzy Rz. T. – zostały stłumione ( brak konkretnego planu i zgody – Kamieniew, Zinowiew – przejmujemy władzę i co dalej ?, Stalin – łącznik, informator, organizował kryjówki dla Lenina, bolsz. chcieli wykorzystać pogłoski że garnizon piotrogrodzki – na front ) - zamknięty organ prasowy bolszewików „Prawda” - aresztowano czołowych działaczy – Lwa Trockiego, Zinowiewa, Kamieniewa, Lenin – uciekł do Helsinek - w obawie przed ponowna próbą przewrotu R. D. przekazała Rz. T. olbrzymie uprawnienia, nowy premier – Aleksander Kiereński - uważał, że zdławienie bolszewików spowoduje upadek rewolucji 5. Syt wewnętrzna w Rosji – wrzesień – październik 1917 - anarchia chaos, dalsze trudności organizacyjne, dezorganizacja armii i jej demoralizacja, zaostrzenie cenzury, dezorganizacja komunikacji, przemysłu, rolnictwa, handlu - PUCZ KORNIŁOWA 25-30.08.1917 ( 7-12.09) - gen. Ławr Korniłow podjął marsz na Moskwę w celu przejęcia władzy - pucz- klęska – bo żołnierze masowo opuszczali szeregi wskutek agitacji bolsz., kolejarze podjęli strajk nie pozwalający zbuntowanym jednostkom na szybkie przemieszczanie się odcinając jednocześnie zaopatrzenie i posiłki - skutek – Rz. T. uwolnił bolszewików – tworzą Gwardię Czerwoną i milicję ludową – rozpoczęcie przygotowań rewolucyjnych - bolszewicy do końca października – zdominowali Rady Delegatów 6. Rew. bolszewicka 24/25.-26.10 a) geneza - Lenin obawiał się, że bolszewicy nie maja szans wygrać wyborów do Konstytuanty wyznaczonych na 12.11 - bolsz. przejęli kontrolę nad większością rad , dzięki czemu mieli wpływ na syt. w kraju, na czele Piotrogrodzkiej R. D. R. i Ż. – Trocki - obawa przed zawarciem rozejmu aliancko – niemieckiego, bolsz. chcieli wykorzystać fakt zawarcia pokoju z Niemcami - Lenin pragnął wprowadzić w życie hasło rew. socjalistycznej - duża szansa przejęcia władzy wobec chaosu w kraju gdyż bolsz. kontrolowali Gwardię Czerwoną i część jednostek wojskowych b) przebieg 1917 - 24/25.10 oddziały Gwardii Czerwonej i armii pod dow. Trockiego zajęły centrale telef., elektrownie, dworce kolejowe – najważniejsze punkty strategiczne - 25.10 – atak na Pałac Zimowy, aresztowanie ministrów Rz. Tymczasowego z wyjątkiem Kiereńskiego, większość oddziałów woj. – stanowisko neutralne - 26.0 – II Ogólnorosyjski Zjazd Rad – ogłosił delegalizację Rz. T. i powołał Radę Komisarzy Ludowych – Lenin ( odpowiednik rządu ) - składał się z 13 komisarzy ( ministrów ) - zjazd zaaprobował 2 dekrety Lenina - O pokoju – wzywał do zawieszenia broni i zawarcia pokoju bez aneksji - O ziemi – zezwalał chłopom na przejmowanie ziemi pryw. bez odszkodowań cel dekretów – zyskanie popularności przed wyborami do Konstytuanty 15.11.1917 – Deklaracja Praw Narodów Rosji – zapewnia prawo narodów do samookreślenia się aż do oderwania i utworzenia samodzielnego państwa – w rzeczywistości nigdy nie była realizowana - Stalin – komisarz do spraw narodowościowych - Rosja – Niemcy - Bucharin – przeciwnik wojny z Niemcami ( zwolennik wojny partyzanckiej ) - Trocki – ani wojny ani pokoju – Niemcy przyjdą, wezmą co chcą i pójdą - Lenin – należy podpisać pokój „Ojczyzna socjalistyczna w niebezpieczeństwie” – stolica z Piotrogrodu do Moskwy porozumienie w Brześciu 03.03.1918 – traktat upokarzający bolszewików NARODZINY WŁADZY – ROSJA – 1917-24. NEP. DOCHODZENIE STALINA DO WŁADZY 1. Okres komunizmu wojennego 1917-21 a) umacnianie władzy bolszewików 1917-18 1917 - 12.11 ( 25.11 ) – wybory do Zgromadzenia Ustawodawczego – klęska bolszewików : na 707 mandatów eserowcy uzyskali 370, bolszewicy – 175, lewicowi eserowcy - 40, mienszewicy –17, kadeci – 17, blok mniejszości narodowych – 88 - 7.12 ( 20. 12 ) utworzenie WCZiK – Wszechrosyjskiej Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Sabotażem i Kontrrewolucją na czele z Feliksem Dzierżyńskim – walka z przeciwnikami nowego systemu poprzez terror 1918 - 5.01 ( 18.01 ) przedstawienie Zgromadzeniu Narodowemu deklaracji praw ludu pracującego i wyzyskiwanego, na mocy której Zgromadzenie miało przekazać uprawnienia konstytucyjne Radzie Komisarzy Ludowych, po odrzuceniu przez Zgromadzenie powyższej Deklaracji zostało ono rozpędzone – uchwalono dekret o rozwiązaniu Zgromadzenia Ustawodawczego - 8.01 ( 23.01 ) – Powstanie Rosyjskiej Federacyjnej Republiki Radzieckiej RSFRR - 15.01 ( 28.01) powołano Robotniczo-chłopską Armię Czerwoną - wprowadzenie powszechnego obowiązku wojskowego robotników i biedoty wiejskiej - 6.07 – próba dokonania zamachu stanu przez lewicowych eserowców zakończona niepowodzeniem - 10.07 – pierwsza konstytucja bolszewicka – Rosja państwem dyktatury proletariatu - 16/17.07 zamordowania cara Mikołaja II wraz z cała rodziną - 30.08 – zamach na Lenina – zapoczątkował okres tzw. „czerwonego terroru” – masowe egzekucje ok. 50 tys osób b) wojna domowa 1917-20 - walka z interwencją W. Bryt. Fr. po podpisaniu separatystycznego traktatu pokojowego w Brześciu Litewskim z Niemcami 3.03.1918 - walka z białymi oficerami – gen. Piotrem Krasnowem, admirałem Aleksandrem Kołczakeim, gen. Antonim Denikinem, gen. Nikołajem Judeniczem - obszary opanowane przez białych oficerów Krym, Estonia, Zakaukazie, Azja Środkowa, Syberia c) syt. ekonomiczna Rosji – wprowadzenie komunizmu wojennego - założenia - nacjonalizacja przemysłu, banków, transportu, handlu wewnętrznego i zagranicznego - racjonowanie towarów konsumpcyjnych ( gł. żywności ) - stosowanie metod przymusu np. wprowadzono przymus pracy - rekwizycja zboża - racjonowanie żywności - powołanie komitetów biedoty wiejskiej do wyszukiwania ukrytego zboża - wprowadzenie zakazu handlu prywatnego - związki zawodowe podporządkowano partii - obcięcie drastycznie racji żywnościowych dla robotników - skutek - olbrzymi spadek produkcji przemysłowej - klęska głodu szczególnie w latach 1920-21 - bunty chłopskie na terenie całego kraju - powstanie kronsztadzkie ( marynarzy z Kronsztadu ) - hiperinflacja – spadek wartości rubla 2. Okres NEP – nowej polityki ekonomicznej 1921-29 pod względem przemian politycznych możemy wyróżnić 2 podokresy 1 – 1921-24 – ostatnie lata rządów Lenina 2 – 1925-25 – walka o władzę po śmierci Lenina i zwycięstwo Stalina a) NEP – koncepcja na X Zjeździe Partii 1921, wprowadzona, Nowa Polityka Ekonomiczna polegała na częściowym powrocie do zasad wolnego rynku ( w małej skali ) X Zjazd oprócz koncepcji NEP, za frakcyjność grozi wykluczenie – jest jedna główna linia i należy się jej trzymać, nie można tworzyć frakcji - przyczyny - całkowite zniszczenie kraju po I wojnie światowej i wojnie domowej - brak dostatecznej ilości żywności mimo zasad Komunizmu wojennego ( przymusowe kontyngenty żywności ) i związany z tym głód 1920-21 - bunt przeciwko polityce zagranicznej państwa ( np. powst. kronsztadzkie ) - chęć przywrócenia zaufania do państwa tak własnych obywateli jak i państw obcych ( aby zniesiono blokadę Rosji Radzieckiej ) - założenia - zniesienie komunizmu wojennego oraz centralnego rozdzielania towarów - przywrócenie zasad wolnego rynku – pozwolono no rozwój drobnej własności prywatnej ( w przemyśle, rolnictwie, handlu ) z wyłączeniem głównych gałęzi przemysłu, które stanowiły monopol państwowy - skutki - wzrost produkcji przemysłowej i rolniczej przyczyniła się do odrodzenia rynku wewnętrznego, odbudowy kraju ze zniszczeń wojennych, umocnienia pozycji rubla, który stał się monetą wymienialna, - zaspokojono potrzeby rynku w zakresie żywności - nastąpiło rozwarstwienie społeczeństwa pod względem majątkowym co najsilniej było widać na wsi - wprowadzono plan GOERLO – powszechnej elektryfikacji - Sekretarz Generalny Partii – Stalin 04.04.1918 GENSEK - Stalin dotąd lojalny pracownik Lenina, jego prawa ręka, zaufany człowiek - KC na szczycie ( Trocki, Lenin, Stalin ) - BP – Biuro Polityczne – wprowadzali decyzje polityczne - BO – Biuro Organizacyjne - S- Sekretariat KC Stalin był wszędzie, dobudował do Sekretariatu Tajny Wydział KC BP BO ( szukano dowodów przeciwko wrogom Stalina, partii ) S Tajny Wydział - początek walki o władzę – maj 1922 – pierwszy atak apopleksji Lenina – wylew krwi do mózgu, szybko wraca do zdrowia - Lenin zaczyna dostrzegać grubiaństwo Stalina - sojusz Lenin – Trocki by zmniejszyć wpływy Stalina w partii, treść sojuszu - stworzenie przeciwpartii - L. dostrzegł w Trockim osobę która przeciwstawi się Stalinowi - Rada Komisarzy Ludowych ma być przeciwwagą Sekretarza Generalnego - Lenin – kilka wylewów 1923-24 ( pocz. 1924 – śmiertelny ) 3. Walka o władzę po śmierci Lenina a) główni konkurenci polityczni - Lew Trocki – organizator Armii Czerwonej, dowódca puczu październikowego, komisarz obrony od 1924, zwolennik permanentnej rewolucji - Lew Kamieniew – sekretarz moskiewskiej organizacji partyjnej, pierwszy przewodniczący Komitetu Wykonawczego WKP(b), od 1922 członek Rady Komisarzy Ludowych, reprezentował lewicowe skrzydło partii - Grigorij Zinowiew – sekretarz leningradzkiej organizacji partyjnej, pierwszy przewodniczący Komiternu, reprezentował lewicowe skrzydło partii - Nikołaj Bucharin – drugi po Leninie teoretyk partii, redaktor „Prawdy”, reprezentował prawicowe skrzydło partii - Józef Wassarinowicz Stalin – od 1922 Sekretarz Generalny WKP(b), oficjalnie neutralny Testament Lenina - obawiał się rozrostu biurokracji - zarzucenie Stalinowi brutalności - obawiał się rozbicia sojuszu chł. – robotniczego - PS. Stalina należy odwołać – taki można było wysnuć wniosek - krótkie charakterystyki - Stalin – same negatywy - Bucharin – pozytywy + miażdżąca krytyka - Trocki – j. w. - Kamieniew – j. w. - Zinowiew - j. w. należy odsunąć Stalina od władzy ale nie wykluczać z partii bo przydatny - kolektywne kierownictwo zamiast rządów silnej ręki b) przejęcie władzy przez Stalina I etap – 1923-25 Zinowiew + Kamieniew + Stalin → Trocki - forum walki o władzę na najwyższym szczeblu – konferencje partyjne, KC, BP, zjazdy partyjne - źródła władzy Stalina - zaciąg leninowski – do 3,5 mln ( milionowe kadry ) - mafia Stalina – Kaganowicz - sprawdzony wydał swojego brata, Woroszyłow, Mołotow – „kamienny zadek” – nie stanął w obronie swojej żony - Kirow, Ordżinikidze, Stalin ukrywa swoje ambicje - często cytuje Lenina – fragmenty wyrwane z kontekstu, wypaczone - Stalin – pisze książkę – zebranie wypowiedzi Lenina – „O podstawach leninizmu”, sformułował wszystkie najważniejsze tezy Lenina - jedyny, właściwy interpretator zmarłego wodza, Lenin po śmierci – półbogiem, zbudowali mu mauzoleum - SOCJALIZM W JEDNYM KRAJU - Stalin elastyczny, popierał NEP, ale był zwolennikiem kolektywizacji – czekał na odpowiedni moment Leningrad – twierdza Zinowiewa - interwencja Kamieniewa i Zinowiewa – ratują Stalina przed utratą funkcji Sekretarza Generalnego – jedynym człowiekiem który odniósłby korzyści z ujawnienia poglądów Lenina – Trocki - odsunięcie Trockiego od władzy, ale zostaje w partii ( wyciągnięcie brudów sprzed 1917, dopiero w 1917 wstąpił do partii ) – w nieodpowiednim momencie wydał broszurę na temat Kamieniewa i Zinowiewa PRZYCZYNY FASZYZMU WE WŁOSZECH. KONSOLIDACJA DYKTATURY WE WŁOSZECH 1918-26 1. Faszyzm - ruch polityczny i ideologia rozwijająca się w Europie po I wojnie światowej, niósł ze sobą system rządów oparty na dyktaturze Włochy – Benito Mussolini, Niemcy – Adolf Hitler, Hiszpania – Francisco Franco, Portugalia – Antonio Salazar - wprowadzał system monopartyjny, ograniczenie swobód obywatelskich, podporządkowanie całkowite obywatela państwu - cechy charakterystyczne - wielkonarodowy nacjonalizm - eliminacja przeciwników politycznych - ekspansjonizm – dążenie do hegemonii w świecie przez zabory terytorialne uzasadnione syt. polityczną lub ideologią - rozwój systemu policyjnego, który kontrolował życie obywateli - antykomunizm - monopartyjność - podporządkowanie wszystkich organów władzy państwowej odpowiednim ogniwom aparatu partyjnego - antyhumanitaryzm - kult wodza i wiara w jego nieomylność - sprawowanie władzy bez opozycji - fałszowanie historii – uzasadnienie bezprawnego postępowania, pojęcie wroga który zagraża państwu, indoktrynacja społeczeństwa 2. Geneza faszyzmu a) Mussolini i syt we Włoszech - urodził się w 1889 Predappio - ojciec- kowal o zainteresowaniach historyczno-politycznych, socjalistycznych - matka – nauczycielka - był prowincjonalnym nauczycielem – często ponosiły go emocje – zły pedagog - 1902- ucieka przed wojskiem do Szwajcarii - zdolny samouk – j. obce - imał się różnych robót – ale nie na długo - wraca do Włoch, pomaga ojcu, matka wcześnie zmarła - początkowo radykał marksistowski, chciał rewolucji - 1910 – zostaje sekretarzem lokalnej Partii Socjalistycznej w mieście Forli, oraz redaktorem naczelnym „LA LOTIA DE CLASSE” – zyskuje przydomek szaleniec E’MATT – szuka pretekstu do strajku bo np. tramwaje nie jeżdżą - 1911 Włochy wrzeją – bo rząd aneksja Trypolis, Cyrynajki - świat robotniczy we Włoszech –B. Mussolini - przeciwstawia się imperializmowi strajki – areszt 5 – miesięczny →zaproszony na zjazd Partii Socjalistycznej w Reggio Emilia 1912 – postanowienie by Mussolini został redaktorem naczelnym „Avanti” ( naprzód) - zręczny publicysta, cięty język, niezależny - 3 frakcje w Partii Socjalistycznej - maksymaliści – zmiana ustroju, systemu społ., polit. na drodze rewolucji - reformiści – droga ewolucji przy współpracy z rządem - anarchiści – instytucje polityczne nie są w stanie wprowadzić zmian - Reggio Emilia – konfrontacja max i reformistów – zwyc. reformistów - Mussolini coraz bardziej popularny, próba w wyborach 1914 - gwałtowny przyrost naturalny we Włoszech – przeludnienie ( sporo wyjeżdża do USA ) - 1882 – mogło głosować 2 mln Włochów, w 1914 - 8 mln - monarchia – 2 izbowy parlament - Mussolini początkowo atakuje Kościół, potem zaprzestaje a w 1929 – konkordat - I wojna światowa – Włochy dryfują miedzy 2 blokami do 1915 – przyłączają się do Ententy ( kto da więcej do tego się przyłączymy ) – oczekiwano korzyści - Turcja Osmańska przy Państwach centralnych, Włochy miały ochotę na jej tereny - konflikt A-W i Włoch o prowincję północną - Triest - 24.V 1915 do wojny po stronie Ententy – klęski – Caporetto - brak chęci walki, strategii ( najsłabsza armia A-Węgier – pokonała armie włoską, mimo że była zajęta na froncie wschodnim z Serbami i Rosją ) - Włosi się masowo poddawali - gdy Rosja wycofuje się z wojny, Włochy – Mussolini radykalna zmiana poglądów - front włoski przez cały czas niestabilny – zmartwienie sojuszników, ustabilizował się dopiero w 1918 - Mussolini – zagorzały pacyfista – 1914 – zmiana postawy –19.X, 20 X przestaje być redaktorem naczelnym „Avanti”, przestaje być zwolennikiem socjalizmu – pojawia się wrogość, zakłada własną gazetę „IL POPOZO DI ITALIA” – artykuł, że jak wybuchnie wojna pierwszy pójdzie na front, w rzeczywistości się ociągał, a jak już poszedł to na tyły – ciężko ranny ale nie w działaniach tylko podczas ćwiczeń - koniec walk – pakt londyński + Fiume – Włosi pojechali do Paryża wierząc że te ich żądania zostaną spełnione - obrażona delegacja wraca do Włoch – „kalekie zwycięstwo” → nie dostrzegano stabilnej granicy na północy, tylko urażoną dumę - polityka wewnętrzna – scena polit. podzielona - socjaliści - liberałowie - Włoska Partia Ludowa – przyszła chadecja spoiwo Giulitti – starzec – 80 lat, jak był spór to prosili go o radę, pomoc IX 1919 d’Anunzio – autor wyprawy na Fiumę, rząd stanął przeciwko, akcja spektakularna, ale w 1920 trzeba było się z Fiumy wynosić b) geneza faszyzmu - I wojna światowa wywarła olbrzymi wpływ na XX wieczna Europę, jej skutki poli., gosp. i społ. przyczyniły się do wykształcenia ideologii faszystowskiej - kryzys wartości będących podstawą liberalnych państw XIX wieku - indywidualizmu - liberalizmu - racjonalizmu - parlamentaryzmu, który gwarantował wolność osobistą i majątkową oraz strzegł praw obywatelskich - przeciwstawieniem indywidualizmu był trend podporządkowania jednostki państwu – państwo stało się jednostka nadrzędną - upadek autorytetów które nie sprawdziły się w świetle wydarzeń z lat 1914-18 - niezadowolenie społeczeństwa włoskiego z wyników I wojny światowej ( Włochy mimo tego że znalazły się w gronie zwycięzców nie uzyskały ziem, na których im zależało – Korsyki, Dalmacji, Rjeki oraz kolonii niemieckich - niezadowolenie społeczeństwa przyczyniło się do wzrostu nacjonalizmu i powrotu do tradycji Imperium Rzymskiego - powojenny kryzys gospodarczy spowodował dalsza pauperyzację ( ubożenie) społeczeństwa, rosło bezrobocie i inflacja ( największa po Niemczech ), ludność stała się bardziej podatna na radykalne teorie społeczne, tak lewicowe jak i prawicowe – dawały nadzieję na polepszenie sytuacji bytowej - rewolucja w Rosji, w Niemczech, rozwój europejskiego ruchu komunistycznego, wystąpienia chłopów samowolnie dzielących ziemie 1919 budziły strach i sprzeciw przede wszystkim średniej warstwy społeczeństwa włoskiego – obawa przed komunizmem - młody parlamentaryzm włoski – 50 lat nie mógł podołać trudnościom społecznym i gospodarczym, znacznie spadło zaufanie społeczeństwa do parlamentarnego systemu rządów na skutek nieudolności i korupcji 3. Powstanie i organizacja ideologii faszystowskiej we Włoszech - 23.03.1919 powstały „Fasci di Combatiimento” – związki kombatantów, na czele których stał Benito Mussolini, była to organizacja paramilitarna, rekrutująca się spośród byłych żołnierzy, młodzieży i studentów - B. Mussolini opowiedział się w swoim programie za - silnym państwem bez anarchii, zarządzanym w sposób scentralizowany - walką z komunizmem i lewicą, która oskarżył o chaos we Włoszech - reformą rolną dla Włochów, reformami socjalnymi dla robotników - kontrolą gospodarki przez państwo poprzez rady korporacyjne ( korporacjonizm ) - odbudowę wielkich Włoch z czasów Imperium Rzymskiego, co wiązało się z rozwojem armii – militaryzm - początkowo głosił ideę obalenia monarchii i przejęcia dóbr kościelnych na rzecz państwa, od 1922 Mussolini zbliżył się do Kościoła i dworu królewskiego - krytykował parlamentaryzm, który nie potrafił rozwiązać problemów - 1919 – Fasci – w wyborach, nie udało się, bo - program z jednej strony nacjonalistyczny z drugiej bardzo rewolucyjny - chciał zlikwidować senat i monarchię - chciał wprowadzić podatki m. in. progresywny - uderzono w tradycyjne bastiony o które opierali się Włosi wyborcy się przestraszyli programu radykalnego 4. Przejęcie władzy - 1920-22 – „wojna domowa” z partią socjalistyczną ( dewastowanie biur, niszczenie gazet socjalistycznych, rozbijanie wieców ) - maj 1921 faszyści zdobyli 35 mandatów w parlamencie ( wybory ) – Blok Narodowy 275 w tym faszyści 35 - grudzień 1921 utworzono partie faszystowską – Partia Nazionale Fascista ( Narodowa Partia Faszystowska ) – statut, Rada Partii - 1922 – rozbudowa struktur partii i podporządkowanie jej „czarnych koszul” jako bojówek partyjnych - 24.10.1922 – na kongresie partii w Neapolu Mussolini wezwał faszystów do marszu na Rzym, grożąc przejęciem władzy siłą, rząd chce wprowadzić stan wyjątkowy ale weto króla - powierzenie Mussoliniemu funkcji premiera w rządzie koalicyjnym przez króla Wiktora Emanuela III - 1923-26 – stopniowe przejęcie całkowitej władzy przez Mussoliniego, zmiana ustroju państwa, było to możliwe dzięki funkcji dyktatora, jaką otrzymał Mussolini w 1923, wkrótce przyjął tytuł wodza – DUCE - kwiecień 1924 zmiana ordynacji wyborczej pozwoliła uzyskać faszystom 70 % mandatów - eliminacja opozycji – najsławniejsze morderstwo działacza socjalistycznego Matteotiego ( Matteo Andreottiego ) - nieudane „zamachy” na Mussoliniego - 1926 – uchwalenie ustaw wyjątkowych, delegalizacja partii polit. z wyjątkiem faszystowskiej, zamknięcie pism partyjnych i anulowanie mandatów poselskich opozycji – brak czystek → 1943 opozycja - dymisja Mussoliniego, został figurantem Hitlera w Republice Solo – właściwie nie miał żadnej władzy 5. Organizacja państwa - scentralizowany system władzy, na czele którego stał wódz – duce, zarządzał państwem poprzez aparat państwowy całkowicie oparty na Narodowej Partii Faszystowskiej - system monopartyjnym - Narodowa Partia Faszystowska wraz z jej organem Wielką Radą Faszystowską skupiała pełnie władzy administracyjnej i politycznej - zniesienie wolności demokratycznych – wolności słowa, prasy, stowarzyszeń, wolności osobistej i majątkowej ( zostały ograniczone ) - rozwiązanie wszystkich stowarzyszeń i związków zawodowych, na miejscu których powstały korporacje – zrzeszenia, które obejmowały poszczególne gałęzie gospodarki, ich celem było rozwiązywanie konfliktów społecznych, gdyż dana korporacja skupiała zarówno pracowników jak i pracodawców - zachowano własność prywatną przy znacznej ingerencji państwa w gospodarkę - rozwój armii związany z planami ekspansji - rozwój aparatu bezpieczeństwa i rozszerzenie kompetencji policji politycznej Największym sukcesem gospodarki włoskiej było osuszenie Błot Pontyjskich, rozbudowa elektrowni wodnych, zapoczątkowanie produkcji włókien sztucznych, rozwój przemysłu zbrojeniowego ŹRÓDŁA NAZIZMU W NIEMCZECH. PRZYCZYNY SŁABOŚCI REPUBLIKI WEIMARSKIEJ. DROGA HITLERA DO WŁADZY. 1. Tradycja niemiecka – umiłowanie munduru, bezkrytyczny stosunek do władzy, zamiłowanie do dyscypliny i porządku sprawiły że naród niemiecki był podatny na ideologie faszystowską. - Niemcy zjednoczone pod egidą Prus ( obciążone militarnie, feudalnie ) - Zjednoczenie – duża rola Bismarcka - Zacofane a jednocześnie rozwinięte – 1883 rozwinięte ustawodawstwo socjalne – z obawy przed socjalistami – Kulturkampf - Bismarck – polityka tak, by uniknąć otoczenia Niemiec przez sojusz na Francusko – Rosyjsko – Angielski - Ustrój - cesarz – dominująca rola - funkcjonalizm bismarkowski – Krew i żelazo łączą a nie idee - cesarz powołuje kanclerza - parlament nie mógł odwołać rządu kanclerza, jego uprawnienia ograniczały się do budżetu - 5 sił politycznych - centraliści - socjaldemokraci - liberałowie - postępowcy - koncentryści - Bismarck na emeryturę - rozbudowa floty wojennej, rywalizacja o kolonie, wzrastający antagonizm fr. – niem. – ta polityka doprowadziła do skonsolidowania sojuszu antyniemieckiego - wojna – cesarz zepchnięty na boczny tor, politykę kształtują Hindenburg i Lüdendorf - 8. VIII 1918 „czarny dzień Niemiec” – aż do tego czasu wierzyli że mogą wygrać wojnę – chociaż nie będzie to wojna błyskawiczna - społeczeństwo niemieckie – nieuświadomione, wieść o kapitulacji – szokiem ( depesza Hindenburga – nasze wojska nie są już w stanie walczyć – pierwsza rysa na systemie demokratycznym ) 2. Wewnętrzna sytuacja w Republice Weimarskiej - „ niechciana republika” – ustanowienie republiki w momencie klęski wojennej i rewolucyjnych wystąpień, niechęć dużej części społeczeństwa do nowo powstałej formy rządów - komuniści dążyli do rozszerzenia rewolucji światowej, umiarkowany charakter Republiki W. był sprzeczny z ich planami, w latach 1919-20 w różnych częściach Niemiec wybuchały rozruchy których celem było wywołanie rewolucji komunistycznej – styczeń 1919 powstanie Związku Spartakusa w Berlinie, rozruchy w Zagłębiu Ruhry, proklamowanie Republiki Radzieckiej w Bawarii - rozejm w Compiegue - odpowiedzialność rzucona na polityków cywilnych – to oni podpisywali rozejm - zrzucenie odpowiedzialności za klęskę wojny z ramion wojskowych - armia oskarżała - władze republiki o podpisanie rozejmu gdy wojska jeszcze mogło walczyć - lewicę, która wywołała w listopadzie 1918 roku rewolucje o „zadanie ciosu w plecy” monarchii powstaje mit o „ciosie w plecy” - Wilhelm II musi abdykować i uciekać - Zdemobilizowani żołnierze organizowali organizacje paramilitarne – Freikorpsy o charakterze nacjonalistyczna - monarchistycznym - Kto obejmie rządy SPD czy spartakusowcy ? - 9. XI 1918 ogłoszenie 2 republik - Groener – Noske – sojusz 2 sił – ograniczenie programowe na tworzący się ustrój, np. wstrzymana reforma rolna - wybory – styczeń 1919 – 76 % mandatów uzyskali demokraci - konstytucja weimarska - zmienia zasadniczo ustrój państwa - władza ustawodawcza – jednoizbowy Reichstag - Art. 48 – prezydent może powołać kanclerza odpowiedzialnego tylko przez prezydentem, kanclerz prawo wydawania dekretów z mocą ustawy - Silny prezydent – 7 lat z wyborów powszechnych ( pierwszy Ebert do 1926 – nie lubiany przez Niemców - opinie publiczna bo pokazywał się prywatnie a to się ludziom nie podobało ) - Można ograniczyć plebiscyty – 10 % wyborów - Ordynacja wyborcza – brak progu - 1920-1930 – 13 rządów z czego 7 mniejszościowych - niestabilność polityczna – częste zmiany rządów - słabość partii politycznych, brak poparcia społeczeństwa, najważniejsze partie R. W. - SPD – Socjaldemokratyczna Partia Niemiec - DDP – Demokratyczna Partia Niemiec - Centrum – Partia Chrześcijańskich Demokratów - DNVP – Niemiecko Narodowa Partia Ludowa - KPD – Komunistyczna Partia Niemiec - socjaldemokraci nigdy nie powtórzyli swego sukcesu w wyborach i od 1920 roku nie uzyskali większości parlamentarnej, lata 20-te to nieustanna rywalizacja między demokratami i monarchistami o uzyskanie większości, rządy koalicyjne nie spełniły oczekiwań społecznych – dążenia separatystyczne w Bawarii, Hesji, Nadrenii, Wesfalii, Badenii-Wirtembergii - postanowienia traktatu wersalskiego – szok dla Niemców – w szczególności obarczenie Niemiec odpowiedzialnością za wybuch wojny, utrata kolonii, narzucone reparacje i demilitaryzacja – przyczyniły się do chęci złamania dyktatu wersalskiego i odrodzenia potęgi Niemiec - frustracje po I wojnie światowej - poczucie krzywdy i chęć odwetu – wielu Niemców nie mogło się pogodzić z przegrana wojną, uważali że Niemcy zostały sprzedane przez polityków - uczucie nie docenienia wśród żołnierzy, którzy po powrocie z frontu nie mogli znaleźć pracy - rozczarowanie wynikiem wojny - 1920 – wybory 45 % poparcie dla partii prodemokratycznych - marzec 1920 – pucz Kappa – nieudana próba monarchistycznego przewrotu w Berlinie w dniach 13-17 III 1920. Przewrót przygotowała organizacja Narodowe Zjednoczenie (NV - Nationale Vereinigung), utworzona w 1919 przez W. Kappa. Należeli do niej także m.in. generał E. Ludendorff i generał W. Lüttwitz. 13 III brygada marynarzy w sile 5 tys. ludzi wkroczyła do Berlina. Armia zachowała neutralność, a generał H. von Seeckt stwierdził, że Reichswehra nie będzie strzelać do Reichswehry. Jednak 14 III kraj ogarnął strajk generalny. Pucz załamał się, a Kapp i Lüttwitz zbiegli do Szwajcarii. 3. Hitler ( 1889-1945 ) - niespełnione aspiracje – artystyczne – próby dostania się na Akademię Sztuk Pięknych – nieudane - przełom lat 1909/10 sięgnął dna – głodny, bezdomny, bez płaszcza, wyczerpany fizycznie, do załamania psychicznego wywołanego niepowodzeniem jako artysty dołączyło poczucie poniżenia - pomaga mu inny włóczęga Reinhold Hanisch ( sprzedaje to co namaluje H. – widoki Wiednia itp.) - mieszka w Domu dla Mężczyzn - 1913 rok Hitler przenosi się do Monachium - ucieka przed wojskiem - po wybuchu wojny – cieszy się i natychmiast wstępuje do Armii – 16 Rezerwowy Pułk Piechoty - za odwagę i zimną krew otrzymuje 2 Krzyże Żelazne 1.-ej i 2.-ej klasy - nie przejmuje się losem ludności - po wojnie trafia do DPA – Niemiecka Partia Robotnicza, zaczyna w niej działać, stosunkowo szybko przejmuje kontrolę ( DAP w 1921 w NSDAP) - stosował taktykę wszystko albo nic – albo zrobicie jak chcę albo odejdę z partii - pracuje w kontrwywiadzie, agent wojskowy – odpowiedzialny za oświatę - 1. V 1923 – Hitler waha się nie podejmuje działania – pucz - listopad 1923 – pucz monachijski – sytuacja w Niemczech – tragiczna, szalejąca inflacja, armia wspiera rząd - na wzór Mussoliniego - złe przygotowanie - brak przejęcia kontroli ( np. telegrafu ) - noc spędzona w piwiarniach klęska, aresztowania – proces - wyrok – 5 lat, siedzi 10 m-cy - staje się znanym politykiem w Niemczech i Europie - dyktuje Mein Kampf - świadomie doprowadza do dezintegracji ruchu by móc wrócić i go odtworzyć pod własną egidą - zagrożony przez braci Starsserów – Gregor i Otto, Gregor organizator 900 osobowego oddziału SA w Dolnej Bawarii, w czasie pobytu Hitlera w więzieniu zainicjował powstanie NSFP i zdobył miejsc w Reichstagu jako deputowany z Westfalii, powrót H. – rozwiązanie NSFP i reaktywowanie partii nazistowskiej, dał S. Wolna rękę w organizowaniu partii na północy - 1926 zjazd w Bambergu – przemawia, zjednuje Goebbelsa i uspokaja braci Strasserów 4. Kryzys 1929-33 - ubożenie społeczeństwa - wzrost bezrobocia - ruina warstw średnich - wzrost nastrojów rewolucyjnych co w konsekwencji przyniosło strach przed rewolucją zarówno warstw średnich jak i burżuazji, a także zafascynowanie rewolucja narodową, która mogła prowadzić do wzrostu potęgi narodu niemieckiego - rząd Heinricha Brüninga – 1930 – zadanie wyprowadzenia z kryzysu, rozpaczliwe próby zdobycia dla rządu poparcia, za wszelka cenę sukces - program Osthilfe – rozpaczliwy krok Brüninga – uderza w interesy junkrów, junkrzy – źle – wymuszają na Hondenburgu ( prezydent ) zmianę decyzji - upadek rządu Brüniga maj 1932 - rząd F. von Pappena maj do grudzień 1932 – obiecał że stworzy rząd który zdobędzie poparcie parlamentu - 12. 09 pierwsza sesja Reichstagu – przeciwko Pappenowi ponad 500 głosów - Pappen rozwiązuje parlament 1932, kolejne wybory - Listopad 1932 – 169 mandatów – spadek poparcia dla nazistów bo w lipcu ponad 200 - 1933 rząd Schleichera - Strasser jedzie na urlop 2 tyg. Do Włoch, Hitler robi porządek, Pappen dogaduje się z Hitlerem – otwarta droga dla Hitlera - Styczeń 1933 Hilter w wyniku uzgodnień międzypartyjnych – kanclerzem STRUKTURA III RZESZY. PRZYCZYNY NIEPOWODZENIA OPOZYCJI W PAŃSTWIE HITLEROWSKIM. OPOZYCJA W III RZESZY. - H. Doszedł do władzy dzięki elitom konserwatywnym - Negocjacje z Hitlerem, otoczenie Hindenburga - Uważali że nie należy wprowadzać całkowicie autorytarnych rządów - Chciano rządu koalicyjnego – poparcie ludności, wyprowadzi Niemcy z kryzysu - Elity konserwatywne – bały się odpowiedzialności - Hitler mąż opatrznościowy dla Niemiec - Frakcje w NSDAP – są ale nie na tyle silne by zagrozić Hitlerowi - Niemcy czuli się upokorzeni, przegrani, niesłusznie ukarani → nasilenie w okresie kryzysu ekonomicznego → stworzenie możliwości dla H. dla stworzenia swojego wizerunku - Mechanizmy przejęcia całkowitej władzy - H. nie był zainteresowany rozwiązaniami prawnymi, on chciał centralizacji władzy w jego osobie - SA – nadzieje długiej rewolucji narodowej, żadnych kompromisów – silny antysemityzm, antykapitalizm - Wybory w 1932 nazistom nie udało się osiągnąć bezwzględnej większości – 43,9 %, tylko koalicja rządowa z nacjonalistami da im większość 51,8 % - Po tych wyborach delegalizacja KPD - 1. 02. Rozwiązanie Reichstagu - Prowokacje np. 27. 02. 1933 podpalenie Reichstagu ( oskarżenie bułgarskiego komunisty Gieorgija Dimitrowa ) pretekstem do nadania Adolfowi Hitlerowi specjalnych uprawnień - 28. 02. 1933 – dekret prezydenta o „ochronie narodu i państwa” – zniesienie swobód obywatelskich – prowizorka, miała być tymczasowa ale była do końca III Rzeszy - prześladowanie partii robotniczych – zakaz zebrań, zamknięcie gazet, aresztowanie działaczy - 5 marca 1933 wybory do Reichstagu – hitlerowcy uzyskali 44 % głosów – 288 mandatów, likwidacja mandatów komunistów dała faszystom większość w parlamencie - NSDAP – coraz liczniejsza - 21. 03. 1933 spotkanie Hitlera z Hindenburgiem w Bremenshaven - 23. 03. 1933 opera Krolla – Hitler – nadzwyczajne pełnomocnictwa - dekrety z mocą ustawy - podpisuje umowy międzynarodowe bez względu na rząd - ma problemy wewnątrz partii z Röhmem - naciski kadry oficerskiej – Hitler musi zrobić porządek - SA potrzebne H. do przejęcia władzy potem już nie - Röhm zostaje ministrem bez teki - 23 marca 1933 - Reichstag uchwalił ustawę o specjalnych pełnomocnictwach dla rządu – prawo wydawania ustaw i zmiany konstytucji - Gleichschaltung - ujednolicenie - maj 1933 rozwiązanie związków zawodowych – utworzenie niemieckiego frontu pracy Deutsche Arbeitsfront –DAF na czele Lay - Kreftdurchfreude – KdF – organizacja wycieczek, urlopów – działaczom, wodzom partyjnym ( ironiczne – wrogowie wymiotowanie przez okno – Kotz durchs Fenster - delegalizacja partii politycznych – czerwiec – lipiec 1933 – jedna partia NSDAP ( Narodowosocjalisty-czna Niemiecka Partia Robotnicza ), partia Centrum przestaje istnieć, część działaczy SPD ucieka do Pragi, bez większych niepokojów - lipiec 1933 podpisanie konkordatu – postanowienia łamane przez nazistów - zniesienie federalizmu Rzeszy - kwiecień 1933 – ustawa o ujednoliceniu krajów Rzeszy – władzę w krajach przejmują namiestnicy Rzeszy - gauletierzy - styczeń 1934 – ustawa o przebudowie Rzeszy – zniesienie sejmów krajowych, podporządkowanie rządów krajowych Rzeszy - luty 1934 – zniesiono Radę Rzeszy - podporządkowanie policji Himmlerowi – SIPO – policja bezpieczeństwa – KRIPO – policja porządkowa, GESTAPO – tajna policja państwowa - SS – badanie ich rodowodów, mieli być zalążkiem rasy panów - 30. 06. 1934 – „noc długich noży” – pozbycie się przez Hitlera wewnętrznej opozycji w NSDAP, m. in. czołowych działaczy SA. ( oddziałów szturmowych ), w tym Ernsta Röhma najbliższego współpracownika Hitlera z początku ruchu Gregora Strassera, byłego kanclerza gen. von Schleichera, generalnego komisarza Bawarii w okresie puczu w 1923 von Kahra – początek dominacji SS ( Oddziały ochronne NSDAP ) - sierpień 1934 – po śmierci prezydenta Hindenburga Hitler przyjął tytuł „Führera i kanclerza Rzeszy” – pełnia władzy - Żydzi – półludzie, niszczycielska siła - Prześladowanie przeciwników politycznych i Żydów – pozbawienie obywatelstwa, terror, aresztowania, stosowanie tortur, obozy koncentracyjne – I dla przeciwników NSDAP i Hitlera w Dachau 1933, - Ustawy norymberskie 1935 „o obywatelstwie Rzeszy” i „o ochronie krwi niemieckiej oraz honoru” - Germanizacja ziemi – osadnicy niemieccy - Teoria Lebensraum – przestrzeni życiowej - H. starał się wykorzystać sojusz bryt. – fr. - Palono książki, czystki wśród naukowców, profesorów, dydaktyków - Brak wstępu na uniwersytety dla kobiet – po uzyskaniu matury 12 m-cy darmowej pracy – rola kobiety 3x K – Kinder, Kirche, Küche – dzieci, kościół, kuchnia - Zmniejszenie o połowę liczby studentów - Spadł poziom nauczania - Powstają organizacje młodzieżowe np. Hitlerjugend – bardzo zorganizowane, poddawane kontroli, tak organizowały czas by dzieci, młodzież nie miały zbyt dużo czasu wolnego, czasu by myśleć, twórcza organizacja czasu wolnego – ćwiczenia sportowe – „najlepsze myśli rodzą się w marszu” - Rozwinięty system propagandy – nowe wzorce ideowe - Ustawa o gospodarstwach dziedzicznych – przywiązanie do ziemi chłopów, dziedziczył najstarszy syn, wielkość ok. 15 ha – nie mogły być sprzedane, nie można było brać kredytów na nie - Migracja ludności wiejskiej do miast – ok. 3 % rocznie – Prusy wsch. - 1/3 gospodarstw – bieżąca woda - powolna modernizacja niemieckiej wsi - wykorzystywano prace niewolniczą jeńców, robotników przymusowych - system prawny - bez zgody przewodniczącego nie można było wyznaczyć adwokata - adwokat odpowiada za krzywoprzysięstwo oskarżonego - w czasie trwania procesu można było odwołać sędziego - czystki w armii – naczelny wódz i minister ds. wojny - 5 listopada 1937 spotkanie Hitlera z Goeringiem Blombergiem, itp. Hitler przedstawia swój rzeczywisty plan wojenny, wojna najwcześniej w latach 1942-43, będzie to wojna europejska – to przeraziło gości - Luty 1938 nie ma ich w rządzie - Czystki w armii na najwyższym szczeblu - Na miejsce Ministra ds. Wojny powołano Oberkomando der Wermaht – na czele Ludwik Begg - OPOZYCJA W III RZESZY - Opozycja środowisk religijnych - Katolicy niemieccy liczyli, że konkordat otworzy ograniczone możliwości działania Kościoła Katolickiego - konkordat – łamany przez nazistów - papież Pius XI 1937 – encyklika „Z gorącą troską” – po niemiecku, zawierała uwagi, że reżim niemiecki łamie postanowienia konkordatu, delikatna krytyka niektórych aspektów ideologii narodowosocjalistycz - encyklika odczytana we wszystkich kościołach – represje, liczne aresztowania, procesy głównie o przestępstwa dewizowe i zmyślone seksualne - przeciw eutanazji ( szedł chory niepełnosprawny do szpitala i już z niego nie wychodził ) - kościół ewangelicki - przyjęcie Hitlera z uznaniem i radością - biskupem Rzeszy zostaje Ludwig Müller – wrzesienn 1933 - dążyli do reformy religijnej – chciano zastąpić słowa Amen, Alleluja – słowami niemieckimi - Hitler nie ukrywał, że nie interesuje go żadna religia, jego ruch sam w sobie jest religią - Popierano cele Hitlera, „Gott mit uns” – kapelani polowi pomagają wspierają żołnierzy niemieckich na froncie – jesteście wybrani, lepsi od żołnierzy radzieckich - Himmler był zwolennikiem powrotu do obrzędów pogańskich - tradycja chrześcijańska obciążeniem dla Germanów - Hitler nie zakładał współpracy z katolikami i ewangelistami – chciał stworzyć własny system - nazizmu nie da się połączyć z chrześcijaństwem - Martin Niemöller – tworzy Związek Pastorów – sprzeciwia się ideologii narodowodocjalist., przekształca się w Kościół Wyznający – szczyt popularności – kilkaset pastorów → obozy koncentracyjne, propaganda – wielu pastorów odchodzi od Kościoła Wyznającego - opozycja lewicowa - SPD, KPD – wiele głosów w okresie Republiki Weimarskiej - główny problem – postawa międzynarodówki – nie wchodzić w żadne koalicje z socjaldemokratami - brak współdziałania - SPD dzieli się na 2 frakcje ( traci na znaczeniu ) - krajowa – słaba - zagraniczna – Praga - 1942 – próby porozumienia SPD i KPD – spóźnione o jakieś 12 lat - komuniści – próba spektakularnych akcji – Rote Kapelle ( czerwona orkiestra ) – wywiad – współpracowali z ZSRR, dobrze rozbudowana sieć radiostacji, ponad 600 pracowników z np. Wermahtu, Ministerstwa Propagandy itp., w latach 1941-42dostarczenie wielu cennych informacji stronie radzieckiej o sytuacji niemieckiej, zwłaszcza produkcji zbrojeniowej, w tajnych gazetach starała się ożywić opór przeciw reżimowi - Rote Kapelle – podzielona na 3 grupy - akcja grupy Biała Róża – rozrzucanie ulotek – krytyka ideologii nacjonalist. – 3 osoby ( w tym rodzeństwo Hans i Sophie Scholl ), że wojna się kończy, Niemcy – przegrają, działali na uniwersytecie - styczeń 1943 złapani – kara śmierci wyrok od razu wykonano ( 22 stycznia ) - Cz. K. W 1942 jeszcze działa spokojnie, ale od 1943 rozbijana przez Gestapo - jeńcy wojenni wzięci do niewoli w ZSRR w 1943 – stworzono Ligę Oficerska – namowy do dezercji - „Wolne Niemcy” – próby narzucenia Niemcom rządu podporządkowanego Moskwie - opozycja konserwatywna – najważniejsza - szczególnie wojskowa - gen. Beck 1938 podaje się do dymisji, bo przekonanie że polityka Hitlera narazi niedostatecznie przygotowane Niemcy na wojnę i klęskę - hrabia James Helmuth Moltke – Kreisauer Kreis- od 1940 - skupia ludzi o przekonaniach konserwatywnych i socjaldemokratycznych, - posiadał kontakty z działaczami protestanckimi, - mówiono bardziej o sposobie urządzenia Niemiec po upadku Hitlera niż jak do tego doprowadzić, liczyli się z okupacja ale chcieli okupacji zachodniej ( brak posiedzeń – tylko spotkania w ramach polowań itp. ), - 18 listopada – ustalono wizje powojennych Niemiec – zbrodniarzy wojennych należy ukarać, nie powinien istnieć system partyjny bo skompromitowany współpraca z Hitlerem, trzeba ponadpartyjnego ruchu ludowego, wprowadzić ustrój federalny, zrezygnować z tradycji Prus – zerwanie z militaryzmem, regent na 20 lat wybierany przez Reichstag, dopiero po 20 latach - można odtworzyć system partyjny - 1944 Moltke aresztowany - zamach na Hitlera – Staffenberg – spisek dowódców wojskowych – Beck na czele, i politycy konserwatywni – już w momentach klęski Niemiec, widząc zbliżająca się katastrofę – chcieli uratować co się da przy pomocy aliantów zachodnich – szanse powodzenia – niewielkie, zamach – nieudany ( bomba przewidziana na bunkier by ciśnienie wszystkich zmiotło, posiedzenie w baraku – barak się rozleciał wszyscy wypadli na zewnątrz ) - grupa Armii Środek – grupa oficerów – próba przekonania feldmarszałków o aresztowaniu lub zabiciu Hitlera – nie poparli, ale dali wolna rękę do działania, - próby kilku zamachów - Hitler obawia się o swoje życie, od momentu udanego zamachu na Heidricha w 1942 nie pokazuje się publicznie - H. – represje wobec wszystkich podejrzanych – ostatnie dni wojny – likwidacja sporej liczby opozycjonistów ( wieszani na haku rzeźniczym lub metalowej strunie ) - błąd opozycji od początku – brak współpracy z aliantami - elita konserwatywna – krytyka Hitlera za układ pol. – niem 1934 - sukcesy Hitlera – bezkrwawy Anschluss Austrii, wprowadzenie Wermahtu w 1935, Nadrenia 1936 – łamanie postanowień traktatu wersalskiego – brak sprzeciwu - 21 kwietnia 1938 dyrektywa wojenna o wojnie z Czechosłowacją - przygotowanie spisku przez oficerów przeciw Hitlerowi - Hitler wyczuwał nastroje narodów – Fr., W. Br., Niem. Nie chciały wojny - kolejny bezkrwawy sukces Hitlera – Czechy i Morawy, Brytyjczycy uważali że wszystkie tereny gdzie mieszkają Niemcy są już przy Rzeszy i na tym się skończy - rozbudowana propaganda głosiła że Czesi pala domy niemieckie, mordują itp. - Niemcy – społeczeństwo bierne – nie chciało wojny - Hitler – „Mąż Opatrznościowy” – nawet dla sceptyków - Brytyjczycy zrywają z polityka eapessmentu - Niemcy – aneksja Kłajpedy, szykowanie ataku na Polskę - 21 marca 1939 gwarancje Chamberleina dla Polski - 26 sierpnia 1939 – układ o współpracy pol. – bryt. - Hitler przesuwa datę ataku na 1 września 1939 – wojna europejska, przekształciła się w wojnę światową - Goedler – burmistrz Lipska do 1939 – reżim ten jest barbarzyński - Żydzi – akcja Endlösong – kwestia ostatecznego rozwiązania 1942-44 - 1935 – Ustawy norymberskie – pozbawienie praw Żydów – np. zakaz mieszanych małżeństw, zakaz zatrudniania żydówki jako pomocy domowej itp., - paszporty żydowskie nieważne jeżeli brak czerwonej pieczątki z literą J - Żydzi – źródło wszystkich nieszczęść ludzkości, odseparowanie ich od reszty ludności - 1939 – Noc Kryształowa – masowy pogrom żydów - 20 styczeń 1942 konferencja w Wannsee – podjęcie decyzji o Endlösong |
|||||||||||||
|
|||||||||||||||
|
| |
|
Gość
|
|
tu jest zastaw dat i waznych wydarzen- nie uporzadkowane ale z tego co przejazalam to sa najwazniejsze informacje ktore pojawily sie na wykladach
KONGRES WIEDEŃSKI 09/10. 1814 - 06.1815 Obradował pod hasłami : 1/ legitymizmu – nienaruszalność praw dynastycznych, powrót na trony prawowitych władców, 2/ restauracji – przywrócenie systemów polityczno-ustrojowych sprzed epoki napoleońskiej, 3/ równowaga europejska. Twórcami nowego ładu w Europie byli: -Car Rosji Aleksander I, -Cesarz Austrii Franciszek I Habsburg, -Kanclerz Austrii Klemens Metternich, -Król Prus Fryderyk Wilhelm III, -Francja – minister spraw zagranicznych –Charles Telleyrand -Anglia – minister spraw zagranicznych –lord Henry Castlereagh Utalenia: - Królestwo Nederlandów z Belgii i Holandii -Utworzono neutralną Szwajcarię -Norwegia odłączona od Danii, przyłączona do Szwecji -Francja- powrót Burbonów i zapłata kontrybucjii -Związek Niemiecki pod przyw. Austrii 35 + 4 miasta -Prusy otrzymały Wielkopolskę, pomorze Szewckie z Rugią, 40 % Saksonii, tereny w Nadrenii i Westwalii - Rosja dostała Królestwo Polskie, Finlandię -Włochy –w Parmie i Modenie wprowadzono dynastię podporządkowaną Habsburgom -utworzono królestwo Sardynii wraz z Piemontem i Sabaudią -do Austrii przyłączono Wenecję, Istię, Lombardię, Dalmację w 1816 utw. Królestwo Obojga Sycylii pod rządami Burbonów 14.IX.1815 Święte Przymierze- 16 największych państw bez Anglii, Turcji i Watykanu AUSTRO-WĘGRY 1815- 1848 era kanclerza Metternicha 1848 Wiosna Ludów 1852-1859 era kanclerza A. Bacha 17.02.1867 r powstają Austro-Węgry, przekształcone w monarchię dualistyczną po tym jak w 1866r Austria przegrała wojnę z Prusami utraciła na rzecz jednoczących się Włoch Wenecję i wystąpiła ze Związku Niemieckiego. Cesarz Franciszek Józef 1848-1916-cesarz Austrii i król Węgier 1871-1879 premier I gab Ks. Adolf Auersperg. 1879-1893 premier II gab Hr. Edward Taaffe. Julian Dunajewski 1880-1891 – min. skarbu 1895-1897 premier Hr. Kazimierz Bodeni jedn. Min. Spr. Wew. Hr. Agenor Gołuchowski – Min. Spr. Zagranicznych. Leon Biliński – Min. Skarbu FRANCJA 18.VI.1815 po100 dniach przerwy- król Francji Ludwik XVIII 1824 -Karol X król Francji 27-29.07.1830 Rewolucja Lipcowa Król Ludwik Filip Orleański 1848 – proklamacja II Republiki Obalenie monarchy– prezydent Ludwik Napoleon Bonaparte XII 1851 Zamachu stanu L. N. B. ogłosił się Cesarzem 1852 – 1870 Napoleonem III 1864 Francuska Sekcja I Międzynarodówki 1870 Klęska w wojnie z Prusami Upadek II Cesarstwa i proklamowanie III Republiki 28.03.1871 Komuna Paryska (72 dni) 1875-1940 Konstytucja Unia Związków Zawodowych 1886 Generalna Konfederacja Pracy 1895 Francuska Partia Robotnicza 1879 Francuska Partia Socjalistyczna 1905 1879 - socjalista Aleksander Millerand –I raz w rządzie burżuaz. 1891-1893 Przymierze z Rosją 1904 (serdeczne)Porozumienie z Anglią Kanał Panamski –otwarcie 1914 I afera Panamska - Ferdinand de Lesseps – twórca projektu 1869 otwarcie kanału Sueskiego II kryzys sprawa Alfreda Dreyfusa - 1894 zesłanie do Gujany Francuskiej – 1906 Zerwanie Konkordatu z Watykanem 1905 WIELKA BRYTANIA Królowa Wiktoria 1837 –1901 jej następca Edward VII , a w 1910 Jerzy V 1868 – 1884 gabinet Gladstone`a 1874 – 1880 „ Diesraeli`ego 1880 – 1886 „ Gladstone`a 1886 – 1892 „ Salisburye`go 1892 – 1895 „ Gladstone`a 1895 – 1905 „ Salisburye`go później Balfour`a Reformy wyborcze 1832 – 1867 – 1884 1871 Legalizacja Związków Zawodowych 1878-1879 Kryzys gospodarczy Federacja Demokratyczna 1871 Towarzystwo Fabiańskie 1884 Liga Socjalistyczna 1885 Liga Obrony Sprawiedliwości 1887 Komitet Przedstawicielstwa 1900 – na Partia Pracy 1905 Problem Irlandzki Jan bez ziemi – tytuł Pana Irlandii Augustyn Jakub I – król Osoby zw. z walką o autonomię Irlandii: Daniel O` Conell zał. Stowarzyszenia Katolickiego wybrany do parlamentu ang. 1879 Charles Stuart Parnel nie koronowany król Irlandii wybrany do parlamentu 1875 zał. Ligi Rolnej 1169– 1691Podbój Irlandii przez rycerzy Anglo-Normandzkich w imieniu króla Anglii 1800 rozwiązanie Parlamentu Dublińskiego 1845 – 1851 Klęska głodu w Irlandii 1857Organizacja „FENIAN” walka o autonomię (Parnell) 1916 Powstanie Wielkanocne Organizacja „SINN FEIN” (My Sami) walka o wolność HOME RULE – program uzyskiwania autonomii: 1886-1893 ust. Gladstone przyznające b. ogran. autonomię, 1903 ust. możliw. dzierżawcom wykup uprawianych działek, 1914 ust. przyznająca Irlandii autonomię, bez jej półn. części. Wszystkie te ustawy były odrzucane przez Irlandczyków jako nie wystarczające. 1900 utworzenie organizacji bojowej Sinn Fein walczącej o niepodległość Irlandii 1916 Powstanie ,, wielkanocne” w Irlandii, zajęto strategiczne punkty w Dublinie, po czym powstanie upadło. Sin Fein -. 1916 Wojna irlandzko-angielska. 06.12.1921 r.- Irlandczycy zostali zmuszeni do podpisania traktatu na mocy którego 26 hrabstw miało stworzyć Wolne Państwo Irlandzkie na prawach dominium. Do Anglii miał należeć Ulster (pólnocno-wschodnia część wyspy.) 1937 r.-Irlandia staje się republiką NIEMCY 962-1806 I rzesza śmierć Ludwika na tron wstępuje Konrad I 1806 Związek Reński utworzony przez Napoleona - konfederacja 16 państw – luźny związek niemiecki 1834 Związek Celny - większość Niemców bez Austrii II etap Traktat Wiedeński 1815 Związek Niemiecki na czele z Austrią 1848-49 Wiosna Ludów Parlament Frankfurcki, zjedn. od dołu 1850 Ugoda w Ołomyńcu między Austrią a Prusami 1862 – 1890 - rządy Otto von Bismarck 1864 wojna Prusy i Austria przeciwko Danii -(Szlezwik i Holsztyn) 1866 Wojna Prus z Austro-węgrami Bitwa pod Sadową, pokój w Pradze, rozwiązanie Związku Niemieckiego 1867 Związek Północnoniemiecki –Król pruski Wilhelm I jako przewodniczący (wyparcie Austrii) Federacja 22 monarchie, 3 miasta Hamburg, Brema, Lubeka. 1870 Depesza Emska- Wilhelm I do Bismarcka – -wypowiedzenie przez Francję wojny Prusom -Największa bitwa pod Sedanem 10.05.1871 Traktat Frankfurcki – pokój w wojnie Prusy i Austria z Francją 1871 II rzesza – cesarz z dynastii Hohenzollernów Wilhelm I 16.04.1871Konstytucja „Kulturkampf” – walka z kościołem, ustawy antysocjalistyczne 1878 – 1890I wprowadzona ustawa antysocjalistyczna – zakaz stowarzyszeń, związków, pochodów) Partia Socjaldemokratyczna Lassalle, A. Bebel, W. Liebknecht)-1871 w parlamencie – program Godajski 1883-1888 Ustawy socjalne Otto von Bismarck – ubezpieczenia 1890 Otto von Bismarck – poddaje się do dymisji. „ Weltpolitik” – otwarcie na świat - Wilhelm II po 1890 Układ 3 cesarzy 1873 ( Niemcy, Rosja, Austro-Wegry ) 13.06. - 13.07. 1878 Kongres Berliński przew. Bismarck 7.10.1879 Traktat w Wiedniu – dwuprzymierze Niemcy – Austria 18.06.1887 Układ Reasekuracyjny Niemcy – Rosja 12.12.1887 Układ Śródziemnomorski WB, Włochy, Austro-Węgry 18.06.1891 Sojusz Francusko - Rosyjski (wojsk. gosp. polit.) ROSJA 1801 – 1825 Aleksander I reformy po Napoleonie 1825 – 1855 Mikołaj I 1855 – 1881 Aleksander II reformy, wojna Krymska 1881 – 1894 Aleksander III 1894 – 1917 Mikołaj II (autokracja bez autokraty) Gen. Dymitr Militutin min. wojny 1861 – 1881 Siergiej Witte premier – ojciec uprzemysłowienia Rosji Min. Skarbu, Bułygin – Min. Spr. Wew. Piotr A. Stołypin – premier 20.07.1906 („krawatem Stołypina” nazywano stryczek szubieniczny) Wojna Krymska 1853 – 1856 1864 Reforma ziemska 1870 Reforma miejska 1874 Reforma wojskowa 1891- 1894 Układy z Francją: (Rosja duże pieniądze na rozbudowę przemysłu) Budowa kolei transsyberyjskiej 1891 od Moskwy do Władywostoku 1902 Wojna z Japonią 8.02.1904 (prowokacja Rosji, zaatakował gen. Togo) Port Artur na morzu Żółtym. Przegrana Rosjan. Podpisanie rozejmu USA Portsmouth 5.09.1905 I Rewolucja Rosyjska 1905 burżuaz.-demokr. 11.1904 Zjazd ziemstw 01.1905 – krawawa niedziela 1898 Socjaldemokratyczna Partia Rosji 07.1905 Duma Bułyginowska (doradcza) Manifest 17.10.1905 Cara obiecujący reformy 04.1906 Ustawa zasadnicza– monarchia konstytucyjna I Duma o komp. Ustawodawczych 27.04.1906 (3 m-ce) II Duma 5.03.1907 (4 m-ce) III Duma 29.11.1907 – 1912 IV Duma od 1912 do I wojny świat. KWESTIA WSCHODNIA POLITYKI EUROPEJSKIEJ 1875 Bośnia i Hercegowina- powstanie przeciwko Turcji 1876 powstanie przeciwko Turcji w Bułgarii 12.1876 Plan Austro-Węgierski wzywający Turcję do przeprowadzenia reform 01.1877 Tajna Konwencja Rosja – Austro-Wegry 04.1877 Wojna Rosji z Turcją - 01.1878 pod Adrianopolem – Rosja wygrywa . 03.1878 Konferencja San Stefano– podpisanie rozejmu Rosyjsko-Tureckiego. 06.- 13.07.1878 Kongresu Berlińskiego (Rus, GB, D, A, F, I, Turcja) podpisano traktat końcowy „Mała Bułgaria”, i autonomię uzyskały Serbia, Rumunia i Czarnogóra, wolna żegluga na Dunaju, Cypr dla GB. 1912 I Wojna Bałkańska przeciwko Turcji zawiązanie się Związku Bałkańskiego (Bułgaria, Czarnogóra, Grecja, Serbia) 1913 II wojna Bałkańska Bułgaria niezadowolona z podziału łupów wystąpiła przeciw dotychczasowym sojusznikom, Turcji i Rumuni– pokój podpisano 08. 1913 1913 Albania uzyskuje niepodległość PRZYCZYNY WYBUCHU I WOJNY ŚWIATOWEJ - ekspansjonizm niemiecki + rywalizacje kolonialne - rywalizacje francuskie (Francja, a Niemcy) - mobilizacja Rosji 1914 Bawriło Princip zabija Ferdynanda w Sarajewie Austria wypowiada wojnę Serbii Najważniejsze bitwy: VIII.1914 Japonia przystępuje do wojny w konfl. z Chinami 5. IX.1914 Bitwa pod Narwą powstrzymanie ataku Niemców na Francję. XI 1914 Przystępuje Turcja po stronie centralnych. XII 1914 ustabilizowanie się frontu. II.1915 Ekspedycja Francusko - Brytyjska na Dardanele. V.1915 Przystąpienie Włoch do wojny za obietnicę korzyści teryt. X.1915 rozbudowanie bałkańskiego teatru wojennego – ofensywa Austro-Węgierska przeciw Serbii Bułgaria przył. po str. państw centralnych II.1916 początek walk pod Verdem VI.1916 próba jednoczesnej ofensywy na froncie zach. i wsch. Rumunia przyłącza się do państw Antanty II.1917 Niemcy rozpoczynają wojnę podwodną 2 /16.03. 1918 Car poddaje się do dymisji. Rozmowy Rosji z państwami centralnymi w Brześciu Litewskim XI.1917 – 3.III.1918 Rosja podpisuje układ z Niemcami 6.IV.1917 do wojny po stronie Antanty przystępuje USA (afera „Telegram Ziemermana”). Zakończenie zmagań wojennych- Rozejm o 215 11.XI.1918 Lasek Capię we Francji 1918 – 1933 Republika Weimarska 10/11. 1918 narody biorące udział w wojnie tworzą własne państwa: 1) Czesi i Słowacy – układ Pitsburski Czechosłowacja 2) Polska 3) Królestwo Serbów, Chorwatów, Słoweńców Konferencja w Wersalu i traktaty pokojowe państwami centralnymi 11.11.1918 podpisanie Niemcy + państwa Antanty - warunki zawieszenia broni, a nie kapitulacji. - układ przełożony do konferencji pokojowej w Paryżu 18. 01.1919 Konferencja w Paryżu (27 państw „Rada 10” organ najwyższy (po 2 osoby z każdego z państw- szef rządu i min. spraw zagr. USA, WB, Francja, Japonia, Włochy) później „ Rada 5”- tylko szefowie rządów. Decyzje podejmowała „Rada 3” USA – Willson, WB - George Lloyd , Francja - Clemncall. Reprezentant Polski –Dmowski „13 pkt” 03.1919 „Dokument z Fontenblo” -Tajne memorandum 28.06.1919 Podpisanie traktatu Wersalskiego przez Niemcy Pierwsze „26 art.” Traktatu Wersalskiego to PAKT LIGI NARODÓW 10.01.1920 weszła w życie konwencja Ligi Narodów z siedzibą w Genewie 11.1922 - I posiedzenie Zgromadzenia Ogólnego regularnie do 1941r. Duża aktywność Francji, USA nie ratyfikowało konwencji, Komisje mandatowe, rozwiązanie 1946 Traktaty z pozostałymi uczestnikami wojny 10.IX.1919 w Saint Germein Traktat z Austrią 27.XI.1919 w Neilly Traktat z Bułgarią 4.VI.1920 w Trianonn Traktat z Węgrami 10.VIII.1920 w Sevres Traktat z Turcją 1921-1922 Traktaty Waszyngtońskie- USA z Japonią z udziałem europejskich mocarstw zachodnich. Układy: 1921 Polski z Francją(antyniemiecki) i z Rumunią (antyradziecki) 1920-1921 tzw. „Mała Ententa” Czechosłowacja, Rumunia i Jugosławia (antywęgierski, i antyniemiecki) 1922 konferencja w Genui europejskie próby stworzenia konsorcjum dla odbudowy Rosji by zapobiec zbliżeniu Rosji i Niemiec) - „Konferencja pidżamowa” Rapallo 16.04.1922 Układ Niemców z Rosją- Niemiecki przemysł zbrojeniowy rozbudowywany w Rosji, wyjście Rosji z izolacji 1923 okupacja Zagłębia Rury przez Francję, (Niemcy nie wypłacali repasacji) WYJŚCIE NIEMIEC Z IZOLACJI 1924 Plan Dawesa – pomocy USA dla Niemiec 1929 Plan Younga Konferencja w Locarno - 16-25.X.1925 podpisanie traktatów Locareńskich zabezpieczenie wsch.granic Francji i Belgii, Pakt Reński Gustaw Stresemann 12.10.1925 Układ sowiecko-niemiecki Karol Radek (polski Żyd) 1926 wstąpienie Niemiec do Ligi Narodów 04.1926 układ sowiecko-niemiecki o neutralności Faszyzm – Włochy Przyczyny totalitaryzmu: -Kryzys ekonomiczny po wojnie 1914-1918 -brak skuteczności polityków sprawujących władzę -pogłębienie się walki klasowej -coraz bardziej polityczny charakter walki klasowej -względna równowaga przeciwstawnych sił -szczególne podniecenie, obłęd. Włochy: 1919 Związki Walki - I organizacja faszystowska we Włoszech wiosna Benito Mussolini walka z socjalistami 10.1921 Narodowa Partia Faszystowska „Marsz na Rzym” król Wiktor Emanuel II powierzył funkcję premiera Mussoliniemu Mateotii – socjaldemokrata zamordowany przez bojówki faszyst. Przyczyny wybuchu II wojny światowej Nazizm – Niemcy 1923-1933 Kryzys finansowy i handlowy– w Republice Weimarskiej głód, ubóstwo 1921 Powstanie S A 1923 SS 8-9 XI 1923 roku próba puczu i aresztowanie Hitlera 1932 Wybory –sukces NSDAP – A. Hitler Program – hasła - nacjonalizm, rasizm, kult siły, „Idea wspaniałych Niemiec” 6. 07. 1933r. Hitler proklamuje zakończenie Narodowo Socjalistycznej Rewolucji. 30.01.1933r. prezydent Hindenburg mianuje Hitlera kanclerzem. 2.08.1934r. zmarł Hindenburg, na podstawie sfałszowanego testamentu Hitler został wodzem i kanclerzem Rzeszy. 5.04.1933r. Gebbels – min. propagandy. 30.06.1934r. NOC DŁUGICH NOŻY likwidacja S.A. 06-1935r. zawarcie umowy z WB na wzrost floty niemieckiej (legalizacja polityki zbrojeń) 1.03.1936r. włączenie do Niemiec zagłębia Saary. 1936r. Ekspansja Włoch w Etiopii 25.10.1936r. układ Niemiecko-Włoski w Berlinie w kwestii wojny domowej w Hiszpanii. - Oś Berlin – Rzym 11.1936r. podpisanie z Japonią paktu antykominternowskiego Oś Berlin – Rzym – Tokio w celu zwalczania dominacji Moskwy w świecie i Międzynarodówki Komunistycznej. 31.08.1935r. Kongres USA ustawa o neutralności. 5.XI.1937 protokół Hossbacha plany Hitlera 12.03.1938r. marsz na Wiedeń- Anschluss Austrii 29.30.-09.1938r. Konferencja Monachijska – decyzja o rozbiorze Czechosłowacji 12.10.1938r. wojska Polskie przystępują do zajmowania Zaolzia. 09.1939r. Ribentrop i Mołotow układ między ZSRR i Niemcami 22.06.1941r. Niemcy napadają na ZSRR Konferencje: 28.11. -1.12.1943r. w Teheranie (premier WB W. Churchill, prezydent USA F.D. Roosevelt i przywódca ZSRR J. Stalin) 4 – 11.02.1945 w Jałcie na Krymie ( skład j/w.) 3.07. – 2.08.1945r. w Poczdamie (USA - H. Truman, GB - W. Churchill po nim C. Attlee i ZSRR - J. Stalin) System jałtański i jego rozpad. Konferencja w Jałcie zadecydowała o podziale Europy na strefy wpływów: -Niemcy i Berlin podzielone na cztery strefy wpływów; zarządzać miała Sojusznicza Rada Kontroli -ZSRR uzyskiwał prawo do zajęcia Wysp Kurylskich, wpływów w Mongolii i północnej Korei -Zdecydowano o powstaniu ONZ (każdy z 5 stałych członków miał uzyskać prawo weta) - w Jugosławii -powstanie rząd koalicyjny - Polsce odebranie Kresów, miał powstać koalicyjny rząd (alianci zachodni uznali komunistów), wolne wybory -Sztaby porozumiały się w sprawie wyzwalania: armia USA miała nie brać udziału w bitwie o Berlin, a w Czechosłowacji dojść tylko do linii Pilzno-Karlovy Vary; (podział stref wpływów) 1946 - przemówienie Churchilla w Fulton („żelazna kurtyna”) - J. Byrnes w Stuttgarcie (o granicach) 1947 (12.03.) - doktryna powstrzymywania (Truman) odejście od doktryny z 1823r. Mouraniego 5.06.1947r. USA - Plan Marschala (pomoc państwom europejskim). 1.01.1947r. USA i WB oficjalnie postanawiają stworzyć Bizonię - obszar stref anglosaskich 18.03.1947r. Moskiewska Sesja Rady Ministrów Spraw Zagranicznych (reorganizacja Bizonii ) 1948r. włączenie Francuskiej strefy do Bizonii i utworzenie tzw. Tryzonii18.06.1948r. nowa waluta – DM 1.02. – 10.06.1948r. Konferencja w Londynie (Anglia, Francja, USA, Państwa beneluxu) o ustroju federacyjnym Niemiec 24.06.1948r. – 10.05.1949r. – blokada Berlina (most powietrzny) 14.08.1949r. finalizacja utworzenia państwa – parlament proklamuje powstanie RFN 7.09.1949r. (10 państw związkowych I prezydent T. Heuss, I kanclerz K. Adenauer). 7.10.1949r. w strefie ZSRR proklamowano utworzenie NRD z prezydentem Pieck`iem na czele. ZIMNA WOJNA -06.1947r. I raz pojęcia tego użył doradca prez. USA - Barucha Stan permanentnej wrogości i dwubiegunowej rywalizacji nacechowanej w wysokim stopniu napięciem i konfrontacją. Trudno podać przyczyny jak i datę początkową. 1. 1945-1947 – Zachód krytykuje totalitaryzm, idea wolnego świata. 1946.Fulton - Churchull „Żelazna Kurtyna” 2. 1947 – 1950 Nasilenie konfrontacji USA – ZSRR, sprawa przyszłości Niemiec zjednoczonych lub odrębnych, blokada Berlina w 1948r., zahamowanie komunistycznej ekspansji w Europie, 1948r. przewrót w Czechosłowacji, rozruchy we Francji Włoszech i Grecji, wojna w Indochinach, konfrontacja w podzielonej Korei. Blok sowiecki ulega wzmocnieniu 1947r. Biuro Informacyjne Partii Komunistycznej i Robotniczej Rewolucja Komunistyczna w Chinach 1949- ChRLD 12.03.47 USA – doktryna Trumana, Plan Marschala, Bizonia VI.1948- V.1949 Blokada Berlina. 1949 –Tryzonia, IX RFN, X NRD 3. 1950 – 1953 zbrojna konfrontacja Korea – apogeum wojna psychologiczna, normalizacja stosunków z Japonią, 4. 1953 – 1956 Tendencje odprężeniowe, konsolidacja głównych sił konfliktu, Korea, Indochiny, Ruch Państw Niezaangażowanych 1955r. Konferencja w Bandungu, utrwalenie neutralnej strefy w Europie, Austria , Finlandia. Zachód – doktryna odpychania komunizmu. `54 RFN do NATO Blok sowiecki – 1955r. Układ Warszawski z NRD, 1956 interwencja na Węgrzech, kryzys Sueski. 5. 1957 –1962 Okres falującego napięcia, konfrontacja Wschód – Zachód, konflikt Sowiecko- Chiński (Azja, Afryka) ekspansja państwa kolonialne oraz niezaangażowane Kongo, i Indochiny na Bliskim Wschodzie. 1959r. Rewolucja na Kubie. ZSRR ofensywa w kwestii niemieckiej. 1961 VIII- mur berliński 1962r. kubański kryzys rakietowy. 6. 1963 – 1969 Konflikty peryferyjne. USA – Wietnam, ZSRR ChRL, 1963r, – układ o zakazie prób jądrowych w Moskwie. 1967r. wojna Izrael-Egipt, cofnięcie wpływów komunistycznych Indonezja, Ghana, a w 1968r. Czechosłowacji, interwencja Państw U. Warszawskiego. 7. 1970 – 1979 Tzw. polityka wschodnia RFN, normalizacja państw niemieckich, wejście Chin do ONZ, Konferencja Bezpieczeństwa zak. 1975r. akt końcowy w Helsinkach KBWE. ZSRR ekspansja na świat , przesłanki do nowej zimnej wojny. Wybór Polaka na Papieża 1979r. 8. 1979 – 1985 Nowy okres konfrontacji, 1979 interwencja ZSRR w Afganistanie, 1980Olimpiada w Moskwie, Sierpień `81 Polski, pozycja ZSRR ulega osłabieniu, umiera L. Breżniew. Regiony konfliktowe Zachód- Wschód (Indochiny, Bliski Wschód, Afryka, Palestyna, Libia, Afryka Poł. Środk. Polska ) Kryzys jesień 1983r. NATO rozmieszczenie nowych rakiet amerykańskich w odpowiedzi na instalacje rakiet radzieckich. 9. 1985 – 1991 Schyłek zimnej wojny, osłabnięcie ZSRR jako supermocarstwa, M. Gorbaczow – próby reform, system ZSRR (pierestrojka) , odprężenie międzynarodowe. USA – ZSRR porozumienia (rozbrojenia antyjądrowe), upadek komunizmu w Europie Srodk,. Wsch., zgoda na zjednoczenie Niemiec, rozwiązanie Układu Warszawskiego 1991r. oraz w 1991r. rozpad ZSRR , konflikty Nikaragua, Kambodża RPA Zimna wojna do 1991r. Obecnie: bezład, zimny pokój, ład monocentryczny ZJEDNOCZENIE NIEMIEC PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ 1871 - I zjednoczenie Niemiec 1989 - II zjednoczenie Niemiec (proces od jesieni 1989r. – 3.10.1990r.) Prekursorzy przemian Węgry i Polska - 05.1989r. otwarcie granicy Węgry – Austria 7.09.1987r. wizyta E. Honeckera do RFN 7.07.1989r. Układ Warszawski – Bukareszt (rezygnacja z doktryny Breżniewa z 1968r. -) - 09.1989r. I demokratyczny rząd Polski - T. Mazowieckiego 17.10.1989r. wniosek o ustąpienie Honeckera I sekretarz Komitetu Okręgowego- Hans Modrow. 9.11.1989r. otwarcie granicy - obalenie muru berlińskiego. 6.12. 1989r. Kijów – Konferencja prasowa – Gorbaczow przestrzega przed „wspólnym domem”. 19-20.12.1989 Drezno – spotkanie Kohl i Modorow – plan współdziałania 22.12.1989r. otwarcie bramy Brandenburskiej 28.04.1990r. szczyt w Dablinie (Rząd RFN - przejęcie kosztów zjednoczenia, wspólny rynek wewnętrzny). Idea granic z przed 1937r. zaniepokojenie (Polska, Francja, ZSRR). Szczyt KBWE - 3 tury: 5.05,1990r. Bonn, 22.06.1990r. Berlin, 17.07.1990r. Paryż (kwestie granic, przystąpienie zjednoczonych Niemiec do NATO). 12.09.1990r. w Moskwie podpisanie układu o zjednoczeniu Niemiec. KONGRES WIEDEŃSKI 09/10. 1814 - 06.1815 14.IX.1815 Święte Przymierze- 16 największych państw bez Anglii, Turcji i Watykanu utrzymanie porządku wiedeńskiego 10.05.1871 Pokój Frankfurcki -wojnie Prusy i Austria z Francją Układ 3 cesarzy 1873 ( Niemcy, Rosja, Austro-Wegry ) 13.06. - 13.07. 1878 Kongres Berliński przew. Bismarck 7.10.1879 Traktat w Wiedniu – dwuprzymierze Niemcy – Austria 18.06.1887 Układ Reasekuracyjny Niemcy – Rosja 12.12.1887 Układ Śródziemnomorski WB, Włochy, Austro-Węgry 18.06.1891 Sojusz Francusko - Rosyjski 03.1878 Konferencja San Stefano–rozejm Rosyjsko-Turecki. 13.07.1878 Kongresu Berlińskiego (Rus, GB, D, A, F, I, Turcja) TRÓJPRZYMIERZE I układ 1879 Niemcy + Austro-Węgry 1882 + Włochy 1883 + Rumunia, Bułgaria, Turcja TRÓJPOROZUMIENIE I układ 1891 –1894 sojusz Rosja + Francja (wojsk. gosp. polit.) 1904 Anglia + Francja „serdeczne porozumienie” 1907 Anglia + Rosja 5.09.1905- rozejmu w Portsmouth wojna Japońsko-Rosyjska 3.III.1918 w Brześciu Rosja układ z Niemcami 11.XI.1918 Rozejm Lasek Capię we Francji 28.06.1919 Podpisanie Traktatu Wersalskiego przez Niemcy 10.IX.1919 w Saint Germein Traktat z Austrią 27.XI.1919 w Neilly Traktat z Bułgarią 4.VI.1920 w Trianonn Traktat z Węgrami 10.VIII.1920 w Sevres Traktat z Turcją 1921-1922 Traktaty Waszyngtońskie- USA i Japonii z udziałem europejskich mocarstw zachodnich. Układy: 1921 Polski z Francją(antyniemiecki) i z Rumunią (antyradziecki) 1920-1921 tzw. „Mała Ententa” Czechosłowacja, Rumunia i Jugosławia (antywęgierski) 1922 konferencja w Genui europejskie próby stworzenia konsorcjum dla odbudowy Rosji (z udziałem Niemiec) „Konferencja pidżamowa” Rapallo 16.04.1922 Układ Niemców z Rosją- Niemiecki przemysł zbrojeniowy rozbudowywany w Rosji, wyjście Rosji z izolacji 1923 okupacja Zagłębia Rury przez Francję, 1924 Plan Dawesa – pomocy dla Niemiec Konferencja w Locarno 16.10.1925 podpisanie traktatów Locareńskich Pakt Reński Gustaw Stresemann 12.10.1925 Układ sowiecko-niemiecki Karol Radek 1926 wstąpienie Niemiec do Ligi Narodów 04.1926 układ sowiecko-niemiecki o neutralności 06.1935r. umowy z W B przyzwolenie na wzrost floty niemieckiej (legalizacja polityki zbrojeń) 25.10.1936 układ Niemiecko-Włoski w Berlinie w kwestii wojny domowej w Hiszpanii. 11.1936 Oś Berlin – Rzym- Tokio pakt antykominternowski 09.1939r. Ribentrop i Mołotow układ między ZSRR i Niemcami 1945.26.04-Karta N Z konf. założycielska ONZ w San Francisco |
|||||||||||||
|
|||||||||||||||
|
| |
|
Gość
|
|
mam nadzieje ze sie przyda. to sa materialy ktore dostalam od dziennych i ktore sie z naszym materialem jakos pokrywaja. notatek z wykladow u lesiewicz jest b. duzo- moze znajdzie sie ktos komu sie to bedzie chcialo wklepywac w imie solidarnosci grupowej....
|
|||||||||||||
|
|||||||||||||||
|
| |
|
askeltis
Opierdalator
|
|
Pieknie
kilka osob sie obudzilo, dzieki w imieniu wszystkich. Ja mam czesc historii ale w formie naprawde bardzo chaotycznej,moge przeslac na maila.Psychologie rowniez ale w formie ksera takze na next zjezdzie mozna sie ze mna skontaktowac ale obawiam sie,ze bede tylko w sob na ang. moj mail :askeltis@gazeta.pl
Ktos ma wyklady z Przybylskiej ???? |
|||||||||||||
|
Post został pochwalony 0 razy
|
|||||||||||||||
|
| |
|
magda
Gość
|
|
to są notatki z WS:
Geneza współpracy w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych • pierwsze inicjatywy – połowa lat 70. (dopiero! => bo: obawy przed utratą suwerenności); • powody rozpoczęcia współpracy: o nasilające się zjawisko nielegalnej imigracji (2 kryzysy naftowe, które uderzyły najbardziej w najbiedniejszych), o nasilające się zjawisko przestępczości zorganizowanej o charakterze transgranicznym. 1985 – porozumienie z Schengen pierwsza inicjatywa o charakterze wielostronnym (Francja, Niemcy + Belgia, Holandia, Luksemburg) do 1991r. trwały procesy ratyfikacyjne dziś nie jest to już umowa międzynarodowa, porozumienie zostało włączone do dorobku prawnego Wspólnoty Europejskiej stroną tego porozumienia do dziś nie jest Wielka Brytania Dania formalnie jest stroną, ale z zastrzeżeniem „zgodności z duńskim interesem narodowym” stroną są też państwa spoza UE: Norwegia, Islandia, Szwajcaria. Cele porozumienia z Schengen: • zapewnienie swobody poruszania się obywatelom państw-stron, • zniesienie granic wewnętrznych , • wspólna polityka kontroli granic zewnętrznych, • harmonizacja polityki wizowej, • współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych. Konwencja (klauzula) wykonawcza do porozumienia z Schengen Traktat z Maastricht o UE Filar III obejmujący Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne UE: • politykę azylową, imigracyjną, wizową, • zasady regulujące przekraczanie granic zewnętrznych UE, • współpraca sądowa w sprawach cywilnych, karnych, • współpraca policyjna, celna. Traktat amsterdamski (1997 – przyjęty, 1999 – ratyfikacja = wchodzi w życie) • podział kwestii związanych z wssw między I oraz III filar UE Filar I obejmujący: • obywatelstwo UE, • politykę azylową, imigracyjną, wizową, • zasady regulujące swobodne przemieszczanie się w granicach UE, • współpraca sądowa ws. Cywilnych. Filar III (pod nazwą Obszar wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości) obejmujący: • wspólnota sądowa w sprawach karnych, • współpraca policyjna. To współpraca międzyrządowa, tzn. główną role dogrywają interesy narodowe, a nie europejskie => można skorzystać z prawa veta, bo w decyzjach wymagana jest jednomyślność. 1999 – spotkanie Rady w Tampere Traktat z Nicei (w sprawach WSSW nie wprowadzono zmian) |
|||||||||||||
|
|||||||||||||||
|
| |
|
magda
Gość
|
|
Obywatelstwo UE i prawa obywateli UE
wprowadzone w traktacie z Maastricht definicja obywatelstwa – więź, stosunek prawny łączący jednostkę i państwo; odnośnie UE => obywatelstwo – więź prawna łącząca obywatela państwa członkowskiego z Unią Europejską. Prawa obywatelskie: a) prawo swobodnego poruszania się oraz wyboru miejsca zamieszkania, b) bierne i czynne prawo wyborcze do Parlamentu Europejskiego, c) bierne i czynne prawo wyborcze w wyborach lokalnych, d) prawo do ochrony i opieki dyplomatycznej i konsularnej, e) prawo do korzystania z pozasądowych metod ochrony praw obywatelskich. Prawo swobodnego poruszania się oraz wyboru miejsca zamieszkania, czyli: • wjazdu, • pobytu, • podjęcia aktywności ekonomicznej. 29 kwietnia 2004r. na podstawie propozycji Komisji Rada przyjęła dyrektywę w sprawie prawa obywateli UE i ich rodzin do swobody przemieszczania się i zamieszkania na terytoriach państw członkowskich. By dyrektywa obowiązywała, państwa muszą dostosować prawo wewnętrzne; termin ustalony został na 30.04.2006r. Zagwarantowano prawo: • wjazdu (ale: po okazaniu paszportu lub dokumentu tożsamości), • pobytu do 3 miesięcy (bez konieczności spełniania jakichkolwiek warunków), • zamieszkania powyżej 3 miesięcy dla: o pracowników, o osób samozatrudniających się (tu: wolne zawody), o osób posiadających środki na utrzymanie, o członków rodzin tych osób => termin członek rodziny oznacza tu: współmałżonek, zarejestrowany partner, dziecko do 21 roku życia (z wyj. niepełnosprawnych), rodzice (jeżeli nie mają środków na utrzymanie); • wymóg posiadania karty pobytu zastąpiono obowiązkiem rejestracji – po przedstawieniu paszportu lub dowodu tożsamości wydawany ma być certyfikat zezwalający na pobyt powyżej 3 miesięcy. • ALE: rejestracji nie będzie, gdy: o zostaniemy uznani za zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa, o zostaniemy uznani za zagrożenie dla porządku wewnętrznego (np. recydywiści), o zostaniemy uznani za zagrożenie dla zdrowia publicznego. Bierne i czynne prawo wyborcze do Parlamentu Europejskiego regulowane dyrektywą Rady 93/109/EC z 30 grudnia 1993r. Warunki korzystania z tego prawa: • posiadanie obywatelstwa UE, • stałe miejsce zamieszkania w państwie, w którym zamierza się kandydować lub głosować, • spełnienie pozostałych wymogów formalnych, np. odpowiedni wiek, okazanie dokumentu tożsamości. Ponadto: gdy chcemy kandydować lub na stałe mieszkamy z innym państwie członkowskim: • złożenie deklaracji formalnej wskazującej: o obywatelstwo narodowe, adres na terytorium państwa zamieszkania, o oświadczenie, że nie kandyduję w innym państwie członkowskim, o okręg wyborczy w państwie pochodzenia, w którym ostatnio było się zarejestrowanym, o pełnię praw wyborczych. Wprowadzono zasadę jednego miejsca korzystania z prawa wyborczego do PE. W tym celu stworzono system wymiany informacji, obejmujący dane o: • państwach członkowskich, w których zarejestrowani są cudzoziemcy będący obywatelami UE – przyznano im prawo głosu w wyborach do PE, • obywatelach UE korzystających z prawa wyborczego do PE w państwach stałego zamieszkania. Bierne i czynne prawo wyborcze w wyborach lokalnych regulowane dyrektywą Rady 94/80/EC z 1994r. Warunki korzystania z prawa dla obywatela, który na stałe zamieszkuje w innym państwie członkowskim: • dokument tożsamości itp. • oświadczenie o pełni praw wyborczych, • podanie adresu zamieszkania w państwie, w którym zamierza się korzystać z prawa, • wskazanie ostatniego adresu zamieszkania w państwie pochodzenia. Nie ma ograniczenia w korzystaniu z prawa wyborczego w wyborach lokalnych; można głosować i kandydować w państwach obywatelstwa i zamieszkania. Ograniczenia: • państwo może zastrzec dla swoich obywateli prawo obsadzania pewnych stanowisk (gdyby mieli wpływa na wybór członków parlamentu, np. mer we Francji); • państwo może postanowić, że obywatele innych państw UE, wybrani do organu przedstawicielskiego nie będą uczestniczyć w desygnowaniu ani wyborze delegatów do parlamentu krajowego; • gdy w danym państwie liczba obywateli innych państw UE uprawnionych do głosowania przekroczy 20% ogółu uprawnionych możliwe jest wprowadzenie wymogu minimalnego okresu zamieszkania. Prawo do ochrony i opieki dyplomatycznej i konsularnej Dotyczy sytuacji, gdy przebywamy poza obszarem UE. Gdy nie ma tam ambasady polskiej, możemy iść do innej ambasady państwa UE. Zasadą jest, że osoba taka jest traktowana przez placówkę dyplomatyczną lub konsularną innego państwa członkowskiego jak własny obywatel. Ochrona obejmuje pomoc: • na wypadek śmierci, • w razie poważnego wypadku lub choroby, • w przypadku zatrzymania i/lub aresztowania, • w razie gdy obywatel UE staje się ofiarą poważnej zbrodni, • w przypadku repatriacji, • w razie utraty paszportu (decyzja 1996r.) utrata = kradzież, zgubienie, zniszczenie; dostaje się dokument podróży po okazaniu innego dokumentu tożsamości wskazującego obywatelstwo Prawo do korzystania z pozasądowych metod ochrony praw obywatelskich: a) prawo petycji do PE b) skarga do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich Do prawa petycji do Parlamentu Europejskiego uprawnieni są: • obywatele UE, • obywatele państw trzecich, mający stałe miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego, • osoby prawne mające stałą siedzibę w państwie członkowskim (na podstawie art. 21 i 194 Traktatu o Wspólnocie Europejskiej) Przedmiot petycji: • musi dotyczyć działalności wspólnoty, • musi dotykać osobę skarżącą. Procedura rozpatrywania petycji: • w Parlamencie Europejskim => Komitet ds. petycji (25 osób), etapy: badanie petycji pod względem formalnym: imię i nazwisko, adres, zawód, obywatelstwo; badanie dopuszczalności petycji; zbieranie informacji (do Komisji, RPO); oficjalne spotkanie Komitetu – cel: zgoda. Skarga do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich uprawnieni – j.w. przedmiot skargi: tzw. zła administracja w instytucjach i organach wspólnotowych: Komisji Europejskiej, Radzie, PE itd. zła administracja – pojecie z Kodeksu dobrego zachowania administracyjnego z 2001r.; występuje wtedy, gdy organ lub instytucja w swej działalności narusza zasadę: • przejrzystości postępowania, np. wydanie decyzji bez uzasadnienia, • właściwego traktowania spraw, które dotyczą naruszenia praw, • poszanowania prawa, • jawnych procedur rekrutacyjnych, • poszanowania praw umownych, • poszanowania praw osób zatrudnionych w instytucjach europejskich; oraz gdy dochodzi do: • pogorszenia usług świadczonych przez instytucje europejskie, • przypadków opóźnionych płatności. Warunki wniesienia skargi: • przestrzeganie limitu czasowego – 2 lata od zaistnienia, • wniesienie skargi po wykorzystaniu drogi administracyjnej przysługującej według regulaminu danej instytucji czy organu (chyba że do pół roku nie zakończy sprawy), • skarżący nie musi być osobiście dotknięty przypadkiem złej administracji. Postępowanie badawcze może być prowadzone także z własnej inicjatywy rzecznika. Sposoby załatwienia sprawy: • rozwiązanie sprawy przez daną instytucję, • dążenie do zawarcia ugody, • przygotowanie projektu rekomendacji wzywającej do podjęcia określonych działań przez daną instytucję – czas działania to 3 miesiące, • poinformowanie PE o niechęci instytucji, • skierowanie do ETS (ale to się jeszcze nigdy nie zdarzyło). |
|||||||||||||
|
|||||||||||||||
|
| |
|
magda
Gość
|
|
Polityka imigracyjna UE
Etapy polityki imigracyjnej: • lata 50. i 60. – polityka „otwartych drzwi”, bo: imigrowali dobrze sytuowani i wykształceni ludzie z Europy Wschodniej • lata 70. – polityka „zamkniętych drzwi”, wprowadzenie obostrzeń związanych z kryzysami naftowymi. Rodzaje ograniczeń: • wizowe, • odmowa przyjęcia na granicy, • ograniczenia zatrudnienia. W 2000r. pojawiła się propozycja wspólnej polityki legalizowania imigracji, bo: Europa się starzeje, imigracja i tak jest. Chciano zastosować tzw. „system kwotowy” – wskazywać corocznie liczbę imigrantów, ale: 11.09.2001 = zaostrzenie polityki imigracyjnej. Zwalczanie nielegalnej imigracji Instrumenty polityki imigracyjnej: wskazane m.in. w: porozumieniu z Schengen (1985) i konwencji wykonawczej (1990) • pościg transgraniczny o odbywa się bez konieczności złożenia wniosku o zezwolenie na pościg, o musi być zaczęty na naszym terytorium, o musi być przerwany, gdy zażądają tego władze państwa, o tylko na lądzie, o państwa członkowskie wskazują obszar, na którym pościg może być kontynuowany i czas kontynuowania pościgu (nie stosują tego wzajemnie: Francja, Belgia, Niemcy) • obserwacja transgraniczna o to monitorowanie terytorium drugiego państwa; o warunki: posiadanie zezwolenia, przestrzeganie przepisów prawa wewnętrznego drugiego państwa, sporządzenia raportu z obserwacji, bez możliwości zatrzymania lub aresztowania osoby poddanej obserwacji. • usunięcie o dotyczy cudzoziemców przebywających na danym terytorium nielegalnie (nielegalnie wjechali lub za długo zostali), o dotyczy też obywateli innych państw UE; o następuje na skutek decyzji sądowej lub administracyjnej. • readmisja o dotyczy tylko cudzoziemców, nie może być dokonana do innego państwa UE, o poza obszar UE, czyli albo do państwa obywatela albo do innego państwa, przez które osoba ta przejeżdżała w drodze do UE; o jej podstawą jest umowa dwustronna. *SIS – system informacyjny Schengen to komputerowa baza informacji o: • osobach zatrzymanych w UE z związku z popełnieniem przestępstwa, • przedmiotach pochodzących z przestępstwa. SIS powstał dla 15 państw, ale często się zawieszał. W 2001 roku utworzono SIS2 dla 18 państw (15 + Islandia, Norwegia i 1 miejsce rezerwowe), ale potem – 25 państw + 3 (Norwegia, Islandia, Szwajcaria). Polityka imigracyjna oparta jest o: • listę pozytywną => dla tych państw, których obywatele mogą być w UE do 3 miesięcy bez wizy. • listę negatywną => te państwa, których obywatele muszą mieć wizę, żeby wjechać do UE Sporządza je Komisja Europejska, zatwierdza je Rada. Listy dotyczą obowiązku wizowego. Decyzje Rady w sprawie ujednoliconego formularza wizowego zapadły w 2003 roku (zmiany w 2007r.) => każda wiza jest taka sama. Porozumienie z Schengen i konwencja wykonawcza – 2 rodzaje wiz: • krajowa – odrębna dla każdego państwa członkowskiego, obowiązuje tylko na terytorium danego państwa; • schengeńska – wystawiana tylko w pełni uczestniczącym w porozumieniu z Schengen. To by było na tyle:) |
|||||||||||||
|
|||||||||||||||
|
| |
|
mloda
Gość
|
|
Czy ma moze ktoś jakies notatki z psychologii, ewentualnie testy??
|
|||||||||||||
|
|||||||||||||||
|
 | ziomale!!! :D | |
|
||
|
|
|
fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001-2004 phpBB Group
phpBB Style created by phpBBStyles.com and distributed by Styles Database.
Powered by phpBB © 2001-2004 phpBB Group
phpBB Style created by phpBBStyles.com and distributed by Styles Database.